Ducati Multistrada 2013

[ericnax]

Ducati Multistrada 2013






Το νέο Ducati Multistrada που παρουσιάστηκε στην έκθεση της Κολωνίας, χαρακτηρίζεται από δύο σημαντικά τεχνικά στοιχεία. Το πρώτο είναι η ανάρτηση Skyhook. Το δεύτερο είναι οι αναβαθμίσεις στον κινητήρα Testastretta 11°. Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με τη νέα ανάρτηση, ενώ σε επόμενο με τις νέες ρυθμίσεις του γνωστού κινητήρα.
…
Με την ονομασία Skyhook η Ducati παρουσιάζει το πρώτο -μαζί με το ανάλογο του BMW HP4- ημιενεργητικό σύστημα ηλεκτρονικά ρυθμιζόμενης ανάρτησης σε μοτοσυκλέτα παραγωγής. Το χαρακτηρίζουμε ημί-ενεργητικό διότι αποφασίζει αυτόνομα για τη βέλτιστη απόσβεση των αναρτήσεων (εμπρός και πίσω) ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες οδήγησης και την κατάσταση του δρόμου.
Οι ρυθμίσεις αυτές επιλέγονται μέσα από μια ευρεία γκάμα τιμών -ωστόσο το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του συστήματος Skyhool είναι το πώς ακριβώς αντιδρά στις κινήσεις (συμπίεση, εκτόνωση) των αναρτήσεων.
Όλα ξεκινούν από τέσσερις αισθητήρες, τοποθετημένους ανά ζεύγος στο εμπρός και στο πίσω μέρος της μοτοσυκλέτας. Σε κάθε ζεύγος ο ένας αισθητήρας είναι εγκατεστημένος σε κινούμενο μέρος (μη αναρτημένη μάζα), δηλαδή στον τροχό και ο άλλος σε σταθερό (αναρτημένη μάζα) μέρος, ακριβώς από πάνω του.
Καθώς οι αναρτήσεις λειτουργούν, η διαρκώς μεταβαλλόμενη απόσταση ανάμεσα στους δύο αισθητήρες διαβάζεται συνεχώς και τροφοδοτείται σε μαθηματικές εξισώσεις που έτσι μετρούν την ταχύτητα κίνησης των τροχών. Με βάση αυτήν την ταχύτητα κυρίως, η κεντρική ηλεκτρονική μονάδα του Skyhook ρυθμίζει τις αποσβέσεις σε προκαθορισμένες από το εργοστάσιο τιμές.

Λέμε «κυρίως», γιατί στον υπολογισμό των αποσβέσεων συμμετέχουν και άλλες παράμετροι, όπως το άνοιγμα και η ταχύτητα περιστροφής του γκαζιού, η πίεση στο κύκλωμα των φρένων, η ενεργοποίηση ή όχι του ABS, η ταχύτητα της μοτοσυκλέτας και η επιτάχυνση. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται η βέλτιστη συμπεριφορά σε κάθε κατάσταση, από την απλή εκκίνηση στο φανάρι ως την ξαφνική ενεργοποίηση των φρένων και του ABS.
Επειδή ακριβώς οι αποσβέσεις ελέγχονται ηλεκτρονικά, το εύρος των ρυθμίσεων είναι πολύ-πολύ μεγαλύτερο από ό,τι με ένα συμβατικό αμορτισέρ –ακόμη και από το προηγούμενο σύστημα παθητικής ανάρτησης της Ducati, το DES. Στο σχετικό διάγραμμα με τους δύο πίνακες (Ducati Skyhook Suspension), βλέπουμε πόσο μεγαλύτερο είναι το εύρος ρυθμίσεων της ενεργητικής ανάρτησης Skyhook (πράσινη επιφάνεια, δεξιά) από μίας συμβατικής.
Αυτό σημαίνει ότι η μοτοσυκλέτα μπορεί να τα βγάλει πέρα πολύ καλύτερα και ταχύτερα σε ακραίες ειδικά καταστάσεις. Παρά τις τόσες πολλές πιθανές ρυθμίσεις και παρά τον χρόνο που απαιτείται για τη μέτρηση των αισθητήρων, τη διαβίβαση της πληροφορίας και την επιλογή της κατάλληλης ρύθμισης, το Skyhook αντιδρά αστραπιαία. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη Ducati, μπορεί να περάσει από την ελάχιστη τιμή απόσβεσης στη μέγιστη μέσα σε μόλις 10 μιλισεκόντ.
Τι σημαίνει αυτό στην καθημερινή οδήγηση; Φανταστείτε ότι οδηγείτε σε έναν καλοφτιαγμένο, καινούργιο δρόμο, χωρίς την παραμικρή λακκούβα, με μικρή ταχύτητα. Έχετε επιλέξει τη διαμόρφωση Urban (Πόλης) και κινείστε με χαμηλή ταχύτητα, ας πούμε 50 χλμ/ώρα. Στις συνθήκες αυτές το Skyhook θα έχει επιλέξει την ελάχιστη απόσβεση.

Ξαφνικά όμως αναγκάζεστε να πέσετε στα φρένα για να αποφύγετε ένα ζώο, ή ένα παιδάκι. Το Skyhook λειτουργεί τόσο γρήγορα, ώστε πριν ακόμα φτάσει να τερματίσει το πιρούνι, θα έχει επιλέξει τη μέγιστη απόσβεση συμπίεσης, ώστε ακριβώς να αποφευχθεί το τερμάτισμα και η πιθανής απώλεια της πρόσφυσης –τερματισμένη καμία ανάρτηση δεν λειτουργεί και η σταθερότητα πάει περίπατο….
Οι αστραπιαίες αυτές αντιδράσεις δεν επιτυγχάνονται βέβαια με τη χρήση των συμβατικών βαλβίδων που χρησιμοποιούνται σήμερα στις συμβατικές αναρτήσεις (συστοιχίες ροδελών ή κωνικές βίδες) για να μεταβάλλουν τη ροή του λαδιού η οποία και καθορίζει την απόσβεση. Αντί αυτών στο εσωτερικό της ανάρτησης υπάρχει ένα μικρούτσικο έμβολο που εφαρμόζει χαλαρά στα τοιχώματα του πιρουνιού ή του αμορτισέρ.
Το εμβολάκι αυτό ουσιαστικά πλέει μέσα στο λάδι και αποτελεί τμήμα μια σωληνωειδούς βαλβίδας. Η θέση του μπορεί να μεταβληθεί με εξαιρετική ταχύτητα με την εφαρμογή του κατάλληλου ηλεκτρικού σήματος. Η αλλαγή της θέσης του εμβόλου καθορίζει ακριβώς την ταχύτητα με την οποία μπορεί να κυκλοφορήσει γύρω του το λάδι και ανάλογα τη λειτουργία της απόσβεσης.
Η λειτουργία του Skyhook δεν επηρεάζεται από το ποια διαμόρφωση κινητήρα έχει επιλεγεί. Δηλαδή στη διάθεση του συστήματος βρίσκεται πάντα όλο το εύρος ρυθμίσεων της ανάρτησης. Το μόνο που αλλάζει όταν ο αναβάτης διαλέγει μία από τις ρυθμίσεις Urban / Sport / Enduro είναι το σημείο «0», από το οποίο ξεκινά να λειτουργεί η ανάρτηση.
Για παράδειγμα στην επιλογή Enduro οι αποσβέσεις ρυθμίζονται αυτόματα σε ####### (για λειτουργία των αναρτήσεων σε μεγάλη έκταση). Αν όμως το Skyhook αντιληφθεί ότι χρειάζεται να σκληρύνει τις αποσβέσεις, θα το κάνει από μόνο του, χρησιμοποιώντας όλο το εύρος σκληρότητας που έχει στη διάθεσή του.
Τις ρυθμίσεις αυτές μπορεί να δει ο αναβάτης μέσω της οθόνης Instrumentation (βλ. σχετική εικόνα). Επιπλέον όμως μπορεί και να τις αλλάξει, επιβάλλοντας τις προσωπικές του προτιμήσεις, τόσο στις αποσβέσεις (συμπίεση «C» και επαναφορά «R») όσο και στη σχέση της μπροστινής προς την πίσω ανάρτηση.
Με λίγα λόγια το σύστημα Skyhook μπορεί να λειτουργεί τελείως αυτόνομα, παράλληλα όμως επιτρέπει στον αναβάτη να ρυθμίσει τις αναρτήσεις σύμφωνα με τις προσωπικές του επιθυμίες, ανεξάρτητα από το ποια διαμόρφωση λειτουργίας κινητήρα έχει επιλεγεί. Το σύστημα επιπλέον θυμάται τις προσωπικές αυτές επιλογές και τις χρησιμοποιεί διαρκώς, μέχρι ο αναβάτης να τις αλλάξει.
Τι απομένει; Βασικά να ενσωματωθεί στο σύστημα η δυνατότητα ρύθμισης και της σκληρότητας των ελατηρίων, για να έχουμε μια πλήρως ενεργή ανάρτηση, με άπειρες δυνατότητες ρυθμίσεων. Και αυτή η λύση είναι καθοδόν πάντως με την χρήση πεπιεσμένου αέρα αντί ελατηρίων και θα την δούμε στο όχι και πολύ μακρινό μέλλον.
Ενδιαφέρον και απορία προξενεί πάντως το ότι είναι μια ευρωπαϊκή εταιρεία (δύο με την BMW που εργάζεται στο ίδιο θέμα) που προσφέρει πρώτη ένα τέτοιο σύστημα και όχι κάποια γιγάντια ιαπωνική, παρά το τεράστιο πλεονέκτημα πόρων που έχει η τελευταία.
Σίγουρα οι Ιάπωνες θα προσφέρουν παρόμοια συστήματα στο άμεσο μέλλον, όμως η ιστορία θα γράψει ότι ακολουθούν και δεν καθοδηγούν τις εξελίξεις. Παρά την πρωτοκαθεδρία τους στα MotoGP, παρά τα ασύλληπτα ποσά που ξοδεύουν για την εξέλιξη των κάθε είδους ηλεκτρονικών, οι Ιάπωνες, περιορισμένοι από τους κανόνες του μάρκετινγκ, της κερδοφορίας και ίσως από το ίδιο τους το μέγεθος, βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη θέση του ουραγού. magazine.18-24.g