Ελαφριά και φύγαμε!

[Gasgs]

Παραθέτω ένα ωραίο editorial του Βασίλη Καραχάλιου απο το περιοδικό ΜΟΤΟ.
Πιστεύω να αρέσει και σε εσάς.

MOTO 505 - Ελαφριά και φύγαμε!
Γράφτηκε από τον Βασίλης Καραχάλιος


H λέξη “adventure” έχει χάσει την σημασία της, ειδικά όταν αποδίδεται ως "περιπέτεια". Πλασάρεται παντού, και ειδικά στον χώρο της μοτοσυκλέτας, σαν να δηλώνει κάτι επιθυμητό, κάτι ευχάριστο που εύχεσαι να σου συμβεί. Στην πραγματικότητα, το να ζεις μια περιπέτεια σημαίνει πως βρίσκεσαι σε μια δυσάρεστη κατάσταση, μια δύσκολη φάση, που θα προτιμούσες να μην σου είχε τύχει.
Αργότερα, αν δεν παραμείνουν δυσάρεστες επιπτώσεις, μπορεί να την διηγείσαι σε φίλους και γνωστούς για να δείξεις πόσο καλά τα έβγαλες πέρα, κερδίζοντας μια εμπειρία κι ενδεχομένως λίγη δόξα. Στην ουσία της όμως, μια περιπέτεια είναι κάτι λίγο ή πολύ επικίνδυνο, οπότε αν την κυνηγάς πρέπει να γνωρίζεις και να έχεις αποδεχτεί τους κινδύνους της, και να είσαι έτοιμος να τους αντιμετωπίσεις.
Γι’ αυτό και διαφωνώ με τον χαρακτηρισμό μιας ολόκληρης κατηγορίας, αυτής των μεγάλων on-off, ως "μοτοσυκλέτες περιπέτειας". Την αρχή την έκαναν οι Γερμανοί, που και ταξιδιάρηδες είναι και δεν διστάζουν να χωθούν και στην πιο απομονωμένη γωνιά της γης, δεκαετίες τώρα. Το ίδιο έκαναν και στην Ελλάδα, μην ξεχνάτε, πριν τους Έλληνες, όταν ερχόντουσαν με τα Φάου Βε μπους ή τις μοτοσυκλέτες τους, εξερευνώντας μέρη που οι Έλληνες ανακάλυπταν μετά από κείνους. Οι ντόπιοι, απορούσαν. Γιατί να έρχονται εδώ αυτά τα γερμάνια, απορούσαν οι Πηλιορείτες, γιατί να στήνουν τα τσαντίρια τους στις παραλίες, εκεί που κανείς ντόπιος δεν είχε σκεφτεί όχι να κατασκηνώσει, αλλά ούτε καν να κολυμπήσει; Οι ίδιοι άρχισαν και πρώτοι να αγοράζουν σπίτια και να τα ανακατασκευάζουν όπως ήταν παλιά, όταν οι ντόπιοι συνέχιζαν να λατρεύουν τους θεούς του τσιμέντου, της πλάκας με τις αναμονές και του αλουμινένιου κουφώματος. Το ίδιο καλά εξερεύνησαν και τις υπόλοιπες ηπείρους, φορτώνοντας τα GS και τα ΧΤ τους σαν κυπραίικα μουλάρια. Δεν ήταν βέβαια μόνο Γερμανοί, αφού και οι Γάλλοι και οι Ιταλοί άρχισαν κατόπιν να οργώνουν την Αφρική και την Ασία, τη νότια και κεντρική Αμερική, αντλώντας έμπνευση και από τις εικόνες του Paris-Dakar: τα ανεξερεύνητα μέρη του πλανήτη ασκούσαν μια ακαταμάχητη γοητεία στους Ευρωπαίους μοτοσυκλετιστές. Κι όσο πιο μακριά από την πεπατημένη πήγαιναν, τόσο πιο δύσκολες ήταν οι καταστάσεις που αντιμετώπιζαν. Πολλοί πραγματικά βρήκαν την περιπέτεια, κι έμειναν ευχαριστημένοι που γλίτωσαν τη ζωή τους, ακόμα κι αν η μοτοσυκλέτα τους έμεινε κουφάρι στην έρημο ή την ζούγκλα.
Οι Έλληνες άργησαν πολύ να ακολουθήσουν, έστω και αυτοί οι λίγοι που ταξίδεψαν μακριά στο άγνωστο. Καμία σχέση με τους αρχαίους μας προγόνους, που ταξίδευαν στα άγνωστα όρια του τότε γνωστού τους κόσμου, σε εμπορικές αποστολές που άνοιγαν νέους δρόμους. Κι εκείνοι έβρισκαν την περιπέτεια, και πολλοί δεν γύριζαν ποτέ πίσω. Η παράδοση διέσωσε ιστορίες, όπως αυτή του Χρυσόμαλλου Δέρατος, ενδεικτικές για τις δυσκολίες τέτοιων εγχειρημάτων: Χρειαζόταν ένα πλοίο γεμάτο ήρωες και ημίθεους για να τα καταφέρει, που θα έμπλεκαν σε ένα σωρό περιπέτειες για να ανοίξουν έναν νέο εμπορικό δρόμο. Το εμπορικό στοιχείο μπορεί να μην υπάρχει πια, αλλά το άνοιγμα νέων δρόμων λίγους ενδιαφέρει. Οι περισσότεροι προτιμούν την πεπατημένη. Ιταλία, Αυστρία, Γαλλία, Ισπανία, άντε και Nordkapp, για να υπάρχει ένα ορόσημο του ταξιδιού. Γι’ αυτό και σε όλη την Ευρώπη, και ειδικότερα στην Ελλάδα, οι μοτοσυκλέτες "περιπέτειας" ταυτίστηκαν με τις τουριστικές μοτοσυκλέτες. Απέναντι στις καθαρόαιμες τουριστικές με τα τεράστια φαίρινγκ και το εξίσου μεγάλο βάρος και κόστος, οι μεγάλες on-off μεγάλωναν σε κυβισμό και διαστάσεις, κι ήταν πιο κατάλληλες για τα ορεινά στροφιλίκια των Άλπεων και σε όλες τις περιπτώσεις εκτός αυτοκινητόδρομων. Η όρθια θέση οδήγησης, οι μεγάλοι τροχοί και το φαρδύ τιμόνι τις έκαναν πιο ευέλικτες και ευχάριστες, ακόμα κι όταν ήταν φορτωμένες. Κατά κανόνα είναι πιο φτηνές από τις αντίστοιχες κορυφαίες τουριστικές, κι επιπλέον έχουν αυτή την καθοριστική δόση αίγλης και image που τους έχουν δώσει τα ταξίδια των πρωτοπόρων και αγώνες σαν το Dakar. Η όποια δυνατότητα κίνησης στο χώμα λειτουργεί ενισχυτικά, ακόμη κι αν ο αναβάτης τους δεν πατήσει ποτέ σε χωματόδρομο. "Αν θέλω μπορώ να το κάνω, κι έτσι κι αλλιώς, όσοι με βλέπουν νομίζουν πως το κάνω", είναι το σκεπτικό, έστω και υποσυνείδητα. Κάπως σαν τους γέρους που κυκλοφορούν με μια αιθέρια ύπαρξη κρεμασμένη στο μπράτσο τους. Κι όμως, αυτά τα ίδια τα χαρακτηριστικά που τους επιτρέπουν να κινηθούν και στο χώμα είναι που τις κάνουν τόσο κατάλληλες για ταξίδι στην άσφαλτο και κάθε είδους δρόμο, και πολύ καλά κάνουν αυτοί που τις επιλέγουν για να κινούνται αποκλειστικά στην άσφαλτο.
Όσοι όμως θέλουν να τις χρησιμοποιούν και στο χώμα, εξερευνώντας τη χώρα τους ή ταξιδεύοντας σε άλλες χώρες και σε μέρη όπου η δυνατότητα κίνησης σε άσφαλτο απλά δεν υπάρχει, κι αυτοί οι λίγοι υπέροχοι ταξιδιώτες που πορεύονται χαμένοι όπου τους βγάζει ο δρόμος κι όχι εκεί που λένε οι τουριστικοί οδηγοί, εκεί όπου είναι πολύ πιθανό πως αργά ή γρήγορα θα την συναντήσουν τη ρημάδα την περιπέτεια, αυτοί βρίσκονται μπροστά σε ένα παράδοξο. Αν ρωτούσαμε οποιονδήποτε από αυτούς που διέσχισαν τη Σιβηρία ή έκαναν το γύρο του κόσμου, αν θα προτιμούσαν η μοτοσυκλέτα τους να είναι βαρύτερη ή ελαφρύτερη, τι θα απαντούσαν; Σίγουρα την ελαφρύτερη. Κι όμως, κάθε φορά που ανανεώνεται κάποιο μοντέλο, κατά κανόνα ο διάδοχος είναι μεγαλύτερος και βαρύτερος. Μοναδική εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα είναι η μετάβαση από το 1150GS στο 1200GS, όπου αφαιρέθηκαν τριάντα κιλά (και μετά προστέθηκαν πάλι, μόλις βγήκε η έκδοση Adventure, η πιο περιπετειώδης υποτίθεται!). Και κάθε φορά, η άποψη των εταιριών είναι πως το νέο μοντέλο είναι βαρύτερο, αλλά καλύτερο. Σίγουρα, τα κιλά από μόνα τους δεν λένε τίποτα, κι έχουμε δει πιο βαριές μοτοσυκλέτες να έχουν πιο ελαφριά αίσθηση από άλλες με μικρότερο βάρος. Όταν όμως πέσει, κολλήσει στη λάσπη ή μείνει από μπαταρία, τα κιλά πρέπει να τα σηκώσεις. Και δεν θες, ή πολύ πιθανό, δεν μπορείς κιόλας. Θα συμφωνήσουμε επίσης πως ένας έμπειρος, εκπαιδευμένος και προπονημένος αναβάτης μπορεί να στίψει μια τέτοια μοτοσυκλέτα, οδηγώντας την σαν καθαρόαιμη enduro με το ένα τρίτο του βάρους της. Για πόσο όμως; Και που; Στα Αλτάια της Μογγολίας, με το πλησιέστερο εξουσιοδοτημένο service μοτοσυκλετών "περιπέτειας" δύο χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά; Ή θα βρεις την πλησιέστερη γιούρτα Μογγόλων κτηνοτρόφων για να ζητήσεις να δανειστείς το διαγνωστικό τους για να σβήσεις τη βλάβη; Για την συντριπτική πλειοψηφία, μια ελαφριά μοτοσυκλέτα είναι σαφώς προτιμότερη από μια βαριά, όταν τα πράγματα δυσκολέψουν. Κι όμως, έχει περάσει η άποψη πως μόνο με μια μεγάλη μοτοσυκλέτα μπορείς να κάνεις ταξίδια "περιπέτειας", κι ότι οι μικρές δεν κάνουν. Ναι, αν θέλεις να διασχίσεις γρήγορα όλη την Ευρώπη από αυτοκινητόδρομους, χρειάζεσαι γκάζια και προστασία, αλλά αυτό δεν είναι ταξίδι περιπέτειας και μάλλον δεν είναι καν ταξίδι, αλλά μετακίνηση. Επίσης, αν ξεκινήσεις για διαδρομές πραγματικά δύσκολες με μια μεγάλη και βαριά μοτοσυκλέτα, είναι σίγουρο πως θα την ζήσεις την περιπέτεια, αργά ή γρήγορα. Ίσως όμως να μην είναι αυτή που ονειρευόσουν, αν είσαι χαμένος κάπου στη Σαχάρα και το επόμενο φορτηγό μπορεί να περάσει σε μια βδομάδα ή καθόλου. Ακόμα κι αν βρίσκεσαι κοντά σε κατοικημένο μέρος, πως θα αισθανθείς με το θηρίο σου κολλημένο στην άμμο, όταν οι ντόπιοι θα περνούν τους αμμόλοφους με τα παλιά γαλλικά αυτόματά τους σαν να μην συμβαίνει τίποτα; Τους έχω δει να πηγαίνουν παντού με τα Mobylette και δεν το πίστευα.
Σκεφθείτε: ο στόχος είναι το ταξίδι ή η ίδια η μοτοσυκλέτα; Αν είναι να δώσεις είκοσι χιλιάρικα για μια μοτοσυκλέτα, και μετά να μην έχεις χρήματα να πας πουθενά, γιατί να μην δώσεις τρία ή τέσσερα, και να σου μείνουν και 16-17.000 για να ταξιδέψεις τουλάχιστον ένα χρόνο στα μέρη που ονειρεύεσαι; Τι θα διαλέξεις; Να ταξιδέψεις ή να κάθεσαι να κοιτάς το νέο σου Poly Peripeteiodes Mastodonto, παρκαρισμένο στο πεζοδρόμιο; Θυμηθείτε πως τίποτα δεν είναι δεδομένο και τίποτα δεν είναι υποχρεωτικό. Μπορεί κάποιος να επιλέξει το δρόμο των πολλών κιλών, κυβικών και ευρώ, και να καταφέρει πολλά, ή και να βασανιστεί σαν εκείνους τους μαγκούφηδες τους ηθοποιούς που τα είδαν όλα. Στο άλλο άκρο, μπορείς να πάρεις ένα παπί και να κάνεις το γύρο του κόσμου, και να χωθείς όπου γουστάρεις, αρκεί να μην βιάζεσαι και πολύ. Η ιδέα δεν είναι θεωρητική, έχω γνωρίσει έναν Άγγλο που το έχει κάνει, με ένα GLX90, και το παπί ήταν μια χαρά μετά τον γύρο του κόσμου, όπως κι ο Άγγλος. Στην Ελλάδα έχουμε πολλά παπιά.
Ανάμεσα από τα 250 και 800 κυβικά υπάρχει μεγάλη έλλειψη κλασικών on-off, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Ούτε η μεταστροφή του Dakar στα 450 κυβικά έχει δώσει μοτοσυκλέτες εμπνευσμένες από τις rally, που θα μπορούσαν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν σε ταξίδια. Ακόμα και τα 600-650 κυβικά, που κάποτε κυριαρχούσαν, έχουν μείνει έρημα, χωρίς παρουσίες ή ανανέωση. Προφανώς, οι κατασκευαστές βλέπουν πως η χρήση των αγοραστών αφορά αποκλειστικά την άσφαλτο, και δεν εξελίσσουν νέα μοντέλα για αυτή την κατηγορία. Αν δεν το βγάλεις όμως, ποτέ δεν θα μάθεις τι έχασες. Το κλασικό παράδειγμα είναι η αναβίωση του Africa Twin, που και όνομα έχει και σε κυβικά θα είναι πια στις μικρές σχετικά κατηγορίες. Όλο και ακούμε σχετικά, αλλά τίποτα δεν βλέπουμε. Δεν έχει σημασία όμως, όχι αυτή τη στιγμή τουλάχιστον στην Ελλάδα. Υπάρχουν πολλές μεταχειρισμένες on-off που με ελάχιστα χρήματα μπορούν να αγοραστούν και να ξεκινήσουν για το γύρο του κόσμου, ή για όπου βγάλει τον καθένα η φαντασία του. Το ότι είναι παλιότερα μοντέλα έχει κι άλλα πλεονεκτήματα εκτός από την τιμή αγοράς, όπως η τεχνογνωσία. Όλοι ξέρουν πια που πάσχουν, ή που χρειάζονται βελτίωση, και αξεσουάρ για αυτά υπάρχουν ακόμα και μεταχειρισμένα. Η περιπέτεια είναι εκεί έξω για να την βρεις αν θέλεις, και το μόνο που έχεις να κάνεις για να ζήσεις το ταξίδι της ζωής σου είναι να το ξεκινήσεις. Κι όσο πιο λίγα κουβαλάς, όσο πιο μικρή, φτηνή και ταπεινή μοτοσυκλέτα έχεις, τόσο πιο πολλές κι οι πιθανότητες να γυρίσεις φορτωμένος εμπειρίες ζωής. Κι αν χρειαστεί να εγκαταλείψεις την μοτοσυκλέτα σου κάπου στα βουνά του Μπαλουχιστάν, δεν θα σε νοιάξει και πολύ, γιατί θα έχεις δει τα λευκά σημεία του χάρτη.