Μεσόγειος: «Νεκροταφείο» μεταναστών

[SenseiG]

Με δύναμη χτυπάει την πόρτα της Ευρώπης η τραγωδία εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών που ονειρεύονται ένα καλύτερο αύριο μακριά από την φτώχεια και τον πόλεμο στις πατρίδες τους και χάνουν την ζωή τους στην προσπάθεια τους να προσεγγίσουν τα θαλάσσια ευρωπαϊκά σύνορα.

Το

πρόβλημα της μετανάστευσης πήρε εκ νέου σοβαρές διαστάσεις όταν περισσότεροι από 350 μετανάστες πνίγηκαν ανοιχτά του ιταλικού νησιού Λαμπεντούζα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ακόμη την ίδια στιγμή που οι Ευρωπαίοι ηγέτες συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες προκειμένου να συζητήσουν το θέμα στην Σύνοδο Κορυφής οι ιταλικές αρχές διέσωσαν ακόμη 800 μετανάστες που επιχειρούνταν να φτάσουν με δύο πλοιάρια στην Λαμπεντούζα.

Στις 11 Οκτωβρίου, λίγο μετά το ναυάγιο της Λαμπεντούζα, ακόμη 30 άνθρωποι πνίγηκαν ανοιχτά των ακτών της Μάλτας. Ο πρωθυπουργός της Μάλτας προειδοποίησε τότε ότι η Μεσόγειος κινδυνεύει να γίνει ένα απέραντο νεκροταφείο μεταναστών. Οι μεταναστευτικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι ήδη έχει γίνει.
Σύμφωνα με στοιχεία της αρμόδιας υπηρεσίας του ΟΗΕ, από το 1988 τουλάχιστον 19.142 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην προσπάθεια τους να φτάσουν στα ευρωπαϊκά σύνορα, ενώ μόνο το 2011 οι θάνατοι έφτασαν τους 2.352. Από τις αρχές του έτους μέχρι σήμερα 30.100 μετανάστες από την εμπόλεμη ζώνη της Συρίας και από την Ερυθρέα έφτασαν στην Ιταλία.

Τα οργανωμένα κυκλώματα και τα λιμάνια
Οι εξελίξεις με την Αραβική Άνοιξη, η πολιτική αναταραχή που επικρατεί ακόμη στην περιοχή και ο εμφύλιος της Συρίας, σπρώχνουν ολοένα και περισσότερους ανθρώπους στο δρόμο της μετανάστευσης στην Ευρώπη.
Το τελευταίο διάστημα το βασικό λιμάνι από όπου δρουν οργανωμένα κυκλώματα δουλεμπορίας και μεταφέρουν μετανάστες κυρίως στην Ιταλία είναι στην Μισράτα της Λιβύη. Τα κυκλώματα εκεί εκμεταλλεύονται το κενό εξουσίας και ελέγχου που υπάρχει, την αντιπαράθεση της κυβέρνησης με ένοπλες ομάδες και κάνουν χρυσές δουλειές. Το γεγονός ότι το λιμάνι απέχει ελάχιστα από την Λαμπεντούζα δίνει στους μετανάστες τη σιγουριά ότι θα αντέξουν το ταξίδι και αφού περάσουν στο έδαφος της Λιβύη από χώρες, όπως η Συρία και η Ερυθραία πληρώνουν χιλιάδες ευρώ στα κυκλώματα για να τους μεταφέρουν απέναντι.

Σύμφωνα με μαρτυρίες μεταναστών που διασώθηκαν το ταξίδι κοστίζει περίπου 2.500 ευρώ. Ο 41χρονος μετανάστης, πολιτικός μηχανικός από τη Συρία, Μπασάρ είπε στο BBC την ιστορία του για το ταξίδι έως την Λαμπεντούζα. Αρχικά ξέφυγε μέσα από το Χαλέπι και κατάφερε να φτάσει στην Κωνσταντινούπολη. Από εκεί πήρε μία πτήση για την Τρίπολη της Λιβύης. Μετά από δύο μήνες στο έδαφος της Λιβύη επιβιβάστηκε με ακόμη 350 μετανάστες σε ένα πλοιάριο για την Λαμπεντούζα και πλήρωσε 737 ευρώ στα κυκλώματα. «Κοιμόμαστε και τρώμε έξω. Είναι άσχημα. Αλλά οι σχέσεις μεταξύ μας είναι καλές και έχουμε όλοι τραγωδίες πίσω στις πατρίδες μας» λέει ο Μπασάρ για την κατάσταση στον προσφυγικό καταυλισμό στο ιταλικό νησί. Όταν ο δημοσιογράφος τον ρωτά που θα ήθελε να πάει απαντά: «δεν ξέρω. Μάλλον στην Γερμανία ή την Ολλανδία. Αλλά όχι στην Ιταλία».
Τα υπόλοιπα λιμάνια, όπου δρουν τα κυκλώματα της παράνομης μετανάστευσης βρίσκονται στην Αίγυπτο, τη Συρία, την Αλγερία και την Τυνησία. Σύμφωνα με τα στοιχεία του i-map project, μίας κοινής πρωτοβουλίας της Frontex και του Διεθνούς Κέντρου για την Ανάπτυξη της Μεταναστευτικής Πολιτικής μόνο στη Λιβύη 6 λιμάνια, όπως Βεγγάζη και της Μισράτα στέλνουν δεκάδες χιλιάδες μετανάστες στην Ιταλία. Η συγκεκριμένη διαδρομή ανήκει στο μονοπάτι της Ανατολικής Αφρικής, που προωθεί μετανάστες μέσω Ιταλίας.

Η Ελλάδα βρίσκεται στη διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου, που είναι ο βασικός δρόμος μετανάστευσης, αφού μόνο το 2013 37.220 παράνομοι μετανάστες επιχείρησαν να εισέλθουν στην Ευρώπη. Οι χώρες από τις οποίες προωθούνται οι μετανάστες είναι κυρίως η Συρία, το Ιράκ, η Ιορδανία, το Ιράν και η Τουρκία, ενώ ο κύριος όγκος εντοπίζεται στα σύνορα του Έβρου. «Το θέμα αυτό δεν αφορά μόνο τις χώρες του Νότου. Φυλάμε τους είπα τα ευρωπαϊκά σύνορα και αυτό επιβάλλει μία κοινή αντιμετώπιση, μία κοινή ευθύνη και μία κοινή ευθύνη του κόστους του να φυλάει κανείς τα σύνορα» τόνισε ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής.

Η απουσία της Ε.Ε.
«Όλοι η Ευρώπη έχει σοκαριστεί από τα γεγονότα στη Λαμπεντούζα» είπε ο πρόεδρος της Ε.Ε., Χέρμαν βαν Ρομπάι. Ωστόσο, παρά τις συζητήσεις στη Σύνοδο Κορυφής πολλοί ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονται διστακτικοί να προχωρήσουν σε μία πιο φιλική μεταναστευτική πολιτική, καθώς στο εσωτερικό των χωρών τους πιέζονται από την άνοδο της δημοτικότητας ακροδεξιών κομμάτων.
Η ίδια η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ παρέπεμψε για το θέμα σε μία Σύνοδο Κορυφής τον Δεκέμβριο και είπε ότι δεν περιμένει κάποια σοβαρή αλλαγή στον τρόπο που η Ευρώπη χειρίζεται τα αιτήματα ασύλου.
Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις επιμένουν ότι το κλείσιμο και η φύλαξη των συνόρων δεν δίνει απάντηση στο εντεινόμενο πρόβλημα. Ήδη το τελευταίο διάστημα παρατηρείται ότι η βασική ροή μεταναστών προέρχεται από τον δρόμο της ανατολικής Μεσογείου. Με το κλείσιμο των συνόρων, όμως, τα κυκλώματα απλώς βρίσκουν νέους δρόμους. Τους τελευταίους μήνες παρατηρείται μία αύξηση στον αριθμό των μεταναστών που επιχειρούν να περάσουν στην Ευρώπη μέσω μίας νέας οδού Τουρκίας-Βουλγαρίας-Ρουμανίας