Markas & yns παρουσιάζουν: Ορεινή Έρημος, 21-22 Μαΐου 2011

[Markas]

Το μέρος γεμίζει ξαφνικά ερείπια. Το χωριό έχει κτιστεί όπως προανέφερα ανάμεσα σε δύο φαράγγια στην πλαγιά του βουνού. Δεν ήταν πυκνοκτισμένο αλλά είχε διάσπαρτες γειτονιές. Οι κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως με την κτηνοτροφία.

Ο θρύλος λέει πως ένας Σφακιανός καραβοκύρης που είχε πάει για κυνήγι στα βουνά, έχασε το δρόμο του μέσα σε διπλανό φαράγγι και διψώντας έκανε τάμα στον Τίμιο Σταυρό πως αν έβρισκε νερό θα έκτιζε ένα εκκλησάκι εκεί. Εκείνη τη στιγμή πετάγεται ένα αγρίμι (Κρητικός Αίγαγρος) το οποίο σκότωσε με το τόξο του. Είδε όμως το μούσι του βρεγμένο και κατάλαβε πως κοντά είχε πηγή, την οποία και βρήκε. Ο κυνηγός έκτισε πράγματι το εκκλησάκι στο φαράγγι αλλά έκτισε και σπίτι λίγο πιο ψηλά για να ζήσει εκεί. Έτσι ξεκίνησε η ζωή στο χωριό Μουρί, γύρω στο 1400 μ.Χ.

Ήταν ένα από τα ορεινότερα χωριά της Κρήτης αλλά πολλοί κάτοικοί του παραχείμαζαν στη Χώρα Σφακίων και γι’ αυτό ήταν πάντα τμήμα της κοινότητος και της ενορίας της Χώρας. Το ψηλότερο μέρος του χωριού βρίσκεται σε ύψος περίπου 1150 μέτρα. Το χειμώνα μπορεί να έχεις άπλετη θέα στο Λιβυκό πέλαγος και στα νησιά Γαύδος και Γαυδοπούλα αλλά στρώνει μπόλικο χιόνι! Πολλοί διακεκριμένοι Χανιώτες κατάγονται από το Μουρί. Αναφέρονται μάλιστα πολλοί οπλαρχηγοί που πολέμησαν Ενετούς και Τούρκους κατακτητές.

Χαρακτηριστικό είναι πως όταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης περνάει τον ποταμό Προύθο στις 22 Φεβρουάριου του 1821 και υψώνει τη σημαία της Επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και συγκεκριμένα στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας, έχει συνοδεία 150 Σφακιανούς, έξι εκ των οποίων ήταν Μουριώτες. Οι: Χατζή Σταύρος, Αμηράς Σταύρος, Αμηράς Γεώργιος, Καβρός Ιωάννης, Κούργελης Γεώργιος, Ψιλοδάσκαλος Γεώργιος.

[Markas]

Βρίσκουμε όμως ένα σπίτι σε χρήση, όπου λιάζεται ένας παππούς. Κατεβαίνουμε να τον χαιρετίξουμε και να ρωτήσουμε μερικά πράγματα. Ο παππούς ευγενέστατος, μας κερνάει δυο ρακές και κουλουράκια. Τον κερνάμε και εμείς ένα τσίπουρο και πιάνουμε την κουβέντα. Μας λέει λοιπόν μερικά πράγματα για την τωρινή κατάσταση του χωριού. Ο ίδιος ζει μαζί με το γιο του, που συναντήσαμε προηγουμένως εδώ πάνω, εποχικά για να βόσκει τα ζώα αν και είναι Ανωπολίτης.

Το χωριό άρχισε να παρακμάζει κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής ενώ γρήγορα εγκαταλείφτηκε και αφέθηκε να γίνει ερείπια. Μάλιστα σε κοντινή εκκλησία υπήρχαν θαμμένοι εκτελεσθέντες από τους Γερμανούς κάτοικοι. Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας μόνο αυθεντικός Μουριώτης που ζει ακόμα στο χωριό, πιο χαμηλά από εκεί, στη συνοικία Καβρός. Μας είπε μάλιστα πως ο Μουριώτης αυτός γέρασε πια (60 χρονών; ), απάντρευτος έμεινε εδώ πάνω και πως θα θέλει να κάνουμε παρεάκι. (Είχε και χιούμορ ο παππούς, θα καταλάβετε αργότερα...).Για την περίπτωση πάντως που δεν κάτσουμε με το Μουριώτη, αυτός θα χαρεί να μας δει να στήνουμε τις σκηνές κοντά στο σπίτι του.

Χαρούμενοι με την υποδοχή του παππού φεύγουμε για να συνεχίσουμε το δρόμο που θα μας κατεβάσει στις κάτω γειτονιές του χωριού. Έχουμε βέβαια ανοικτά τα μάτια μας για τυχόν καλό σημείο να στήσουμε σκηνές, γιατί κοντά στο σπίτι του παππού δε βόλευε και πολύ. Αλλά στη διαδρομή κάθε επίπεδο κομμάτι ή δεν έχει σκιά ή είναι γεμάτο από κοπριές των προβάτων.

Συνεχίζουμε ακολουθώντας τον κακοτράχαλο χωματόδρομο ανάμεσα στα ερείπια, αν μη τι άλλο για να εξερευνήσουμε την περιοχή.

Φτάνουμε στο ναό του Χριστού και της Παναγίας. Η ώρα 17:30 και είμαστε ψόφιοι! Καθόμαστε λίγο στα παγκάκια για μια ανάσα.
Χμμ, καλό σημείο για κάμπινγκ δεν είναι ρε παιδιά;
Όχι;
Πού έχει τάφους; 
Πράγματι, μερικά μέτρα πιο πέρα, μέσα στον περίβολο της εκκλησίας είχε καμιά 10ρια οικογενειακούς τάφους, όλοι τους σχεδόν με επώνυμο Καβρός ή Καβρουδάκης. Μάλλον είμαστε στη συνοικία Καβρός...Όπως και να έχει το να κατασκηνώσουμε δίπλα ή πάνω σε τάφο είναι ασέβεια, οπότε πάμε παρακάτω αφού σηκωνόμαστε με δυσκολία.

Η θέα νότια. Το φαράγγι είναι του Ίλλιγκα, δυτικά του χωριού.




Η θέα βόρεια.

Φτάνουμε επιτέλους στο δεύτερο κατοικημένο σπίτι. Ο ερημίτης μόνιμος κάτοικος έτυχε αυτή τη φορά να έχει παρέα δύο άλλους. Κατεβαίνω, βγάζω κράνος, μπουφάν, γάντια και πάω προς την παρέα που είναι όρθια κοντά στην είσοδο της αυλής. Γεια σας, γεια σας.
Εξηγώ την κατάστασή μας, πως ερχόμαστε από Ηράκλειο και θέλουμε να δούμε τα βουνά τους και πως ψάχνουμε ένα χώρο να στήσουμε τη σκηνή. Ο ερημίτης παραμένει με ένα μάλλον ενοχλημένο ύφος και μας λέει πως μπορούμε να κατασκηνώσουμε ελεύθερα όπου θέλουμε...Να, πηγαίνετε εκεί πάνω πάνω (δείχνει μερικά χιλιόμετρα πίσω από εκεί που είχαμε έρθει) ή πιο πίσω ακόμη αν θέτε...
(αρκεί να είστε μακριά από εμένα συμπληρώνω εγώ...)
Μένω λίγο κάγκελο με την απάντησή του μέχρι που ένας από τους καλεσμένους του μας προτείνει να κατέβουμε λίγο ακόμα να κατασκηνώσουμε δίπλα σε μια εκκλησία. Χαρούμενος και ανακουφισμένος ευχαριστώ και φεύγουμε για την εκκλησία. Ο ερημίτης πάντως δε φάνηκε ιδιαίτερα χαρούμενος με την εξέλιξη αλλά δεν είπε τίποτα. Εγώ από την άλλη όταν επέστρεψα στους άλλους (είχα πάει μόνος μου στους βοσκούς 50 μέτρα μακρύτερα από τις μηχανές) τους ενημέρωσα γελώντας για όλη την κατάσταση. Τους φάνηκε και σε αυτούς αστείο εκείνη τη στιγμή, γιατί μετά...

[Markas]

Βλέπετε το εκκλησάκι που θέλαμε να πάμε; Εμείς τότε πάντως από την κούραση δεν είδαμε τίποτα μέχρι που φτάσαμε δίπλα του.

Φτάνουμε επιτέλους στην εκκλησία και νομίζοντας πως συνεχίζει ο δρόμος πάω να κάνω τον κύκλο της και βρίσκομαι παγιδευμένος ανάμεσα σε κοτρόνες σκόρπιες στο δρόμο. Φωνάζω του Γιάννη να μην έρθει, κατεβάζω την Κική και με το ζόρε ξεφεύγω από τη δύσκολη κατάσταση (αφού ακούμπησα λίγο το σαμάρι στον τοίχο της εκκλησίας και το έσκισα ελαφριά. Πάντα ξεχνάω τον όγκο της μηχανής όταν έχω σαμάρια! )

[yns]

Και τo βιντεάκι της κατάβασης...

Και αυτό φτάνοντας στην εκκλησία...
(θα μου εξηγήσει κανείς πού νόμιζε ο Νίκος πως πήγαινε ο δρόμος;; )

[yns]

(Στάση φαγητού για το Νίκο... σε λίγο η συνέχεια )

[Markas]

Τι, να στήσουμε σκηνή; Όοοοχι! Πρώτα καφέ και χαλάρωση! Η ώρα είναι 18:15, συνήθως οι μονοήμερες κάπου εδώ τελειώνανε και είτε φτάναμε σπίτι (το χειμώνα) είτε ήμασταν σε φάση επιστροφής. Συνήθως είχα αρκετές δυνάμεις ακόμα και γυρίζαμε λόγω παιδιών πίσω βιαστικά. Αυτή τη φορά όμως νιώθαμε πολλή κούραση βρε αδερφέ!

Δορυφορική άποψη του χωριού Μουρί.

Ζουμ στο νότιο τμήμα του χωριού. Εμείς κατασκηνώσαμε έξω από τον Άγιο Γεώργιο.

Στήνουμε λοιπόν τις σκηνές, αλλάζουμε ρούχα να είμαστε πιο άνετοι και ρίχνουμε μια ματιά τριγύρω. Το μέρος προσφερόταν για σκηνή με την πρώτη ματιά. Πλάτεμα με χώμα και ελάχιστες πέτρες που βγάλαμε για να μη μας ενοχλούν στον ύπνο ενώ μεγάλα δέντρα ανατολικά υπόσχονταν σκιά τις πρώτες πρωινές ώρες.

Με τη δεύτερη ματιά όμως έγινε ακόμα πιο ελκυστικός ο χώρος! Τραπέζι και πάγκος για να καθόμαστε και κλειστός χώρος στη μικρή αυλή για να απλώσουμε τα ρούχα μας να στεγνώσουν και να ξεμυρίσουν. Τι το θέμε τον κλειστό χώρο; Κατσίκες δεν έχετε στα μέρη σας ε; Παμφάγα ζώα. Μέχρι και ιδρωμένο μπλουζάκι μπορούν να φάνε. Παρεμπιπτόντως, σε πολύ ζόρε από νερό ή αέρα μπορούσαμε να κατασκηνώσουμε και μέσα στο αυλιδάκι χωρίς πρόβλημα. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτά τα κομφόρ.

[Markas]

Δίπλα από το σημείο που κατασκηνώσαμε υπήρχε χώρος για φωτιά φτιαγμένος με πέτρες και ένας καλός σωρός με ξύλα! Βάζουμε αμέσως φωτιά να ετοιμάζονται τα κάρβουνα αλλά αρχίζουμε να φέρνουμε από γύρω άλλα ξερά ξύλα για να έχει ο επόμενος που θα έρθει εδώ.

Κάπου εκεί στραβοπατάω δυνατά το πόδι μου και τέρμα τα νέα ξύλα για εμένα. Βέβαια όντας μάχιμος σφίγγω τα δόντια και απλά ασχολούμαι με τη φωτιά και το ψήσιμο του φαγητού. Πάντως τα είδα όλα εκείνη τη στιγμή. Αν ήταν σοβαρό πώς θα την πάλευα τόσο δρόμο στην επιστροφή αύριο; Έστω και κουτσαίνοντας βγάζουμε τραπέζι και πάγκο έξω. Η Κική είχε φέρει (απίστευτο ε; ) ένα τραπεζομάντιλο και νιώθαμε μες τη χλίδα!

Κόβει και μερικά κλαδάκια, τα βάζει στο φραπεπότηρό μου, να και το ανθοδοχείο.

[yns]

(Κλικάροντας ανοίγει σε κανονικό μέγεθος)

[Markas]

Στο νότο οι τελευταίες αχτίδες του ήλιου φωτίζουν τη θάλασσα με τα δύο νησάκια.

Η νύκτα πλησιάζει…
Δε φαντάζεστε πόση ησυχία υπάρχει εκεί πάνω!
Είναι τόση ησυχία που οι ψίθυροί μας μοιάζουνε με δυνατές φωνές.
Είναι τόση ησυχία που το αεροπλάνο που φαίνεται στον ουρανό ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ!

Ξυπνάνε όμως σιγά σιγά τα νυχτοπούλια και γεμίζουν με τιτιβίσματα τον αέρα. Μαζί με τα νυχτοπούλια ξυπνάνε και μερικές φοβίες. Σε αυτό βοηθάει το γεγονός πως είναι του Κωνσταντίνου και Ελένης και πρέπει να πάρουμε μερικά τηλέφωνα. Αυτοί και μερικοί φίλοι που μας θυμήθηκαν (γειά σου Hector και Takis04), μόλις μαθαίνουν το που βρισκόμαστε αρχίζουν:
«Μην ανάψετε φωτιά και σας πάρουν χαμπάρι».
«Να καλύψετε με κλαδιά τις σκηνές, αυτοί οι Σφακιανοί είναι άγριοι!»
«Πιστόλι πήρατε; Όχι; Μακάκες, κρυφτείτε καλά»
«Βάλτε σκοπιά» και διάφορα άλλα τέτοια χαρωπά. Ξαφνικά φαίνονται στο βουνό ένα ζευγάρι φώτα από αμάξι! Αυτό ήταν! Πανικός!
«Όφου και θα έρθουν, θα μας πηδήξουν και μετά θα μας σκοτώσουν» έλεγε ο Γιάννης.
«Όχι» έλεγε η Κική. «Η σκηνή σου είναι πρώτη, οπότε θα πάνε πρώτα από εσένα».
«Ναι, ναι» τόνιζα εγώ. «Όταν σε πασπατεύουνε να φωνάζεις δυνατά να ξυπνήσουμε να πάμε να κρυφτούμε!»
Πολύ γέλιο…

[yns]

(Κλικάροντας ανοίγει σε κανονικό μέγεθος)