Κύθηρα, Τσιρίγο, Πορφυρούσα

[Markas]

Μεταβαίνουμε στο απέναντι όρος του Αγίου Γεωργίου. Ο δρόμος είναι χώμα – τσιμέντο και πολύ στενός και αυτός. Στην αρχή του υπάρχει ανάλογη πινακίδα όπου μας περιμένει μια μικρή έκπληξη.
Είναι Πέμπτη, η ώρα τη στιγμή της φωτογραφίας είναι 16:00 και ο ναός προβλέπεται ανοικτός!!!





Ίσως το πιο αμφιθεατρικό σημείο του νησιού, το βουνό του αγίου Γεωργίου, με θέα τις ακτές της Πελοποννήσου, το Διακόφτι,





τον Αυλαίμονα,




την Παλαιόπολη και σχεδόν ολόκληρο το νησί.

[Markas]

Στα χριστιανικά χρόνια χτίστηκε ο ναός του Αγίου Γεωργίου.





Από τη α' φάση του ναού σώζεται ψηφιδωτό δάπεδο με διακοσμητικά θέματα κυνηγετικές σκηνές, πουλιά, ελληνιστικούς μαιάνδρους κ.ά. Το ψηφιδωτό χρονολογείται στις αρχές του 7ου αιώνα μ.Χ. και αποτελεί απόδειξη ότι στα χρόνια του Ιουστινιανού υπήρχε ακμάζουσα Βυζαντινή πόλη στα Κύθηρα.

















Το τέμπλο είναι σκαλισμένο σε πωρόλιθο, κάτι πολύ σπάνιο









Προσωπικά εντυπωσιάστηκα πολύ από τον μικρό ναό. Οι φωτογραφίες δε μπορούν να αποτυπώσουν την αίσθηση που σου δίνει με όλες τις παμπάλαιες λεπτομέρειες του διάκοσμού του, τη φθορά, την αύρα του.

[Markas]

Το συγκρότημά του αποτελείται από δύο ναούς, ο ανατολικός είναι αφιερωμένος στον άγιο Γεώργιο, ο δυτικός μονόχωρος και αυτός όπως και του Αγίου Γεωργίου, είναι αφιερωμένος στην Παναγία Μυρτιδιώτισσα και τον Άγιο Νικόλαο.





Σε αυτό το χώρο βρήκε να γράψει συνθήματα (μέσα στο ναό με σπρέι ποδοσφαιρικού τύπου) ένας πανίβλακας ουρακοτάγκος ελληνικής καταγωγής. Δεν το πήρα φωτογραφία, αλλά μου ήρθαν μερικά καντήλια στο μυαλό.

[Markas]

Αυτή η κορυφή είναι τόπος λατρείας εδώ και 3.500 χρόνια καθώς από τον 16ο αιώνα π.Χ. λειτουργούσε εκεί Μινωικό ιερό κορυφής. Οι ανασκαφές είναι ακόμα σε εξέλιξη.
Την ημέρα μάλιστα που πήγαμε βρήκαν ένα ακόμα αφιέρωμα οι αρχαιολόγοι, μινωικής εποχής.

[Markas]

Φεύγοντας παρατηρούμε τα ερείπια ενός πύργου. Εκεί στεκόταν πάντα ένας βιγλάτορας τα χρόνια της ακμής των πειρατών. Από εκεί άναβε φωτιά και ειδοποιούσε την ενδοχώρα για τυχόν προσέγγιση πλοίων για να λάβουν οι κάτοικοι τα μέτρα τους. Τα ερείπια είναι ορατά από στεριά και θάλασσα για πολλά χιλιόμετρα. Εμείς όμως ετοιμαζόμασταν για μπάνιο και δεν ανεβήκαμε να τον δούμε.

[Markas]

Μπάνιο στο Διακόφτι λοιπόν.





Αλλά πρώτα μια βόλτα στις φυσικές αλυκές του νησιού, στα νότιά του, δεξιά όπως βλέπουμε.





Το αλάτι στις φυσικές λεκάνες άφθονο και πεντακάθαρο. Περίεργα πεντακάθαρο!





Γιατί; Γιατί (όπως μας ενημέρωσε ο ενοικιαστής) οι αλυκές ενοικιάζονται για ένα σημαντικό ποσό από την Εγχώρια Περιουσία (Κάτι σαν το δημόσιο αλλά σε Κυθηριώτικη έκδοση, δε κατάλαβα και εγώ ακριβώς τους κανόνες λειτουργίας του σε σχέση με το Ελληνικό δημόσιο) σε ιδιώτες και μοσχοπωλείται στην ντόπια αγορά μετά.





Μπανάκι όμως τώρα στα υπέροχα νερά του Διακοφτίου.

[Markas]

Η σημερινή βόλτα ξεκίνησε νωρίς και προλαβαίνουμε μια βόλτα μέχρι τη Βυζαντινή καστροπολιτεία του Αγίου Δημητρίου ή Παλαιόχωρα όπως τη λένε πια οι ντόπιοι, πριν δύσει ο ήλιος. Ίσως το πιο σημαντικό ιστορικό μνημείο του νησιού, αποτελούσε την πρωτεύουσα κατά τα Βυζαντινά χρόνια. Βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του νησιού, σε μία φυσική οχυρή τοποθεσία, σε ένα βαθύ φαράγγι.





Ο δρόμος είναι αδιέξοδος και ξεκινάει λίγο βορειότερα από τα Αρωνιάδικα. Άσφαλτος στην αρχή, βατός χωματόδρομος μετά, σταματάει λίγο πριν το κάστρο.





Το πρώτο παλιό οικοδόμημα που φτάνεις περπατώντας το μονοπάτι είναι η Βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας.

[Markas]

Για να πούμε όμως μερικά πράγματα για την Παλαιόχωρα:
Τα Κύθηρα είναι ένα νησί που βρίσκεται όπως είπαμε σε πέρασμα για τα πλοία από ανατολή προς δύση. Έτσι, κάθε οικισμός ήταν πειρασμός για περαστικούς πειρατές για πολλά χρόνια. Αυτό είχε ως συνέπεια τη σχεδόν πλήρη ανυπαρξία οργανωμένης κοινωνίας για πάρα πολλά χρόνια. Αρχαιολογικές ενδείξεις δείχνουν μάλιστα πλήρη εγκατάλειψη του νησιού για ένα διάστημα γύρω στο 700μ.Χ.! Εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα ήταν η πολιτεία του Αγίου Δημητρίου. Χτισμένη ανάμεσα σε δύο πολύ απότομα φαράγγια και σημαντικά πιο χαμηλά από τις απέναντι πλευρές τους ήταν πρακτικά αόρατη σε οποιονδήποτε δεν ήξερε την ύπαρξή της.





Ακριβής ημερομηνία δημιουργίας του οικισμού είναι άγνωστη, πιθανότατα όμως κτίστηκε μετά το 1200 μ.Χ. από Μονεβασιώτες έποικους. Οι Κυθηριώτες κρατούσαν την τοποθεσία της πόλης κρυφή και έτσι έχοντας ένα σημείο σταθερότητας άρχισε σιγά σιγά ο πληθυσμός και η ευημερία της πόλης και όλου του νησιού να αυξάνει.





Μέχρι το 1530 ο πληθυσμός του Αγίου Δημητρίου είχε φτάσει τα 800 άτομα, περισσότερο από οποιονδήποτε οικισμό στα Κύθηρα, ακόμα και σήμερα, έχοντας πάνω από 15 εκκλησίες (μύθος αναφέρει πως υπήρχαν 81).

[Markas]

Ο αυξανόμενος πλούτος και αριθμός κατοίκων του Αγίου Δημητρίου δεν θα μπορούσε όμως να μείνει για πολύ κρυφός. Έτσι, ο πλούτος της πόλης κάποια στιγμή προσέλκυσε τον αρχιναύαρχο των Οθωμανών και γνωστό πειρατή Hayreddin Barbarossa κατά τη διάρκεια μιας εκστρατείας του ενάντια σε βάσεις των Βενετών στην Πελοπόννησο (εκείνη την εποχή τα Κύθηρα ανήκαν στους Βενετούς). Στο πώς ανακάλυψε τη θέση της πόλης υπάρχει ο μύθος πως απλά έτυχε να δει με το τηλεσκόπιό του τον καπνό και τις καμινάδες της πόλης όταν περνούσε νότια από τον κάβο Μαλιά και από μεγάλη απόσταση (τουλάχιστον 10 χλμ λόγω μορφολογίας του εδάφους).

[Markas]

Πρώτα ο αρχιπειρατής έφερε τα κανόνια του στους απέναντι λόφους από όπου διέλυσε την άμυνα στα τείχη.





Έπειτα όρμησε μέσα το πεζικό του που συνάντησε μεγάλη αντίσταση από όλους τους άντρες κατοίκους του.





Η αντίσταση των ανδρών έδωσε χρόνο στα γυναικόπαιδα να κρυφτούν σε κοντινή σπηλιά την ύπαρξη της οποίας ποτέ δεν έμαθε ο Μπαρμπαρόσα.





Οι πειρατές λεηλάτησαν την πόλη, μάζεψαν σκλάβους όσους βρήκαν και έφυγαν. Η πόλη μπορούσε να επισκευαστεί και να συνεχιστεί η ζωή αλλά είχε χάσει πλέον το βασικό λόγο ύπαρξής της: Η θέση της ήταν πλέον γνωστή! Από τότε εγκαταλείφτηκε και δεν ξανακτίστηκε ποτέ ξανά. Αλλά και όλα τα Κύθηρα έπεσαν ξανά σε παρακμή μέχρι να λήξει η χρυσή περίοδος της πειρατείας στο Αιγαίο πέλαγος. 
(Πηγή κυρίως από: Paliochora - Wikipedia, the free encyclopedia)