Ο προφητικός πολιτικός στοχασμός του Μάνου Χατζηδάκι και η Χ.Α.

[mck]

Τι να πρωτοπεί κανείς για τον Μάνο Χατζιδάκι; Να αναφερθεί στο ογκώδες -και κλασσικό πλέον - έργο του, στον μοναδικό τρόπο που συνδύασε τη λόγια με τη λαϊκή παράδοση ή στον τρόπο που «πήρε στα χέρια του» το ρεμπέτικο τραγούδι για να του δώσει τη θέση που του αρμόζει στην ελληνική μουσική; Όλα αυτά συνθέτουν τον μεγάλο καλλιτέχνη που είχε όμως και άλλη μια ιδιότητα - αυτή του πολιτικού στοχαστή.

Ο Μάνος Χατζιδάκις έφυγε σαν σήμερα, στις 15 Ιουνίου του 1994 αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο έργο αλλά και ένα κενό δυσαναπλήρωτο. Η μουσική του, ο στοχασμός του και η παρουσία του μαζί με τη γενιά του '30 τον κατέστησαν μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας.

Πέρα όμως από τους Εσπερινούς, τον μελοποιημένο Έλιοτ, τα τραγούδια με τον Γκάτσο και την Πορνογραφία υπήρξε και ένας άλλος Χατζιδάκις, ο «αστός, ουμανιστής, αναθεωρητής της Δεξιάς» όπως ο ίδιος συνήθιζε να λέει για τον εαυτό του.

Αυτός ο Χατζιδάκις είχε μια άλλη νοοτροπία, ένα άλλο ήθος από αυτά που περιμένει κανείς να δει στην μεταπολιτευτική Ελλάδα. Ήταν από τους λίγους κοσμοπολίτες αστούς που αγκάλιασαν την λαϊκή παράδοση, που αντιμετώπισαν στα «ίσα» την Ευρώπη και τον κόσμο. Σε ένα κείμενό του ο Τάκης Θεοδωρόπουλος τον χαρακτήρισε πρόσφατα ως «τον μεγάλο ηττημένο της σημερινής Ελλάδας». Δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει καλύτερη φράση για να περιγράψει το κενό που αφήνουν από τη δημόσια ζωή οι άνθρωποι του διαμετρήματος του Χατζιδάκι, όταν φεύγουν.

Αυτές τις ημέρες, ένα κείμενο που έγραψε λίγο πριν τον θάνατό του για τον εθνικισμό και το φασισμό ίσως είναι η πιο επίκαιρη παρακαταθήκη που θα μπορούσε να μας αφήσει, πέραν φυσικά της εκπληκτικής μουσικής του.

Μάνος Χατζιδάκις: «Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι»

«Ο νεοναζισμός, ο φασισμός, ο ρατσισμός και κάθε αντικοινωνικό και αντιανθρώπινο φαινόμενο συμπεριφοράς δεν προέρχεται από ιδεολογία, δεν περιέχει ιδεολογία, δεν συνθέτει ιδεολογία. Είναι η μεγεθυμένη έκφραση-εκδήλωση του κτήνους που περιέχουμε μέσα μας χωρίς εμπόδιο στην ανάπτυξή του, όταν κοινωνικές ή πολιτικές συγκυρίες συντελούν, βοηθούν, ενυσχύουν τη βάρβαρη και αντιανθρώπινη παρουσία του.

Η μόνη αντιβίωση για την καταπολέμηση του κτήνους που περιέχουμε είναι η Παιδεία. Η αληθινή παιδεία και όχι η ανεύθυνη εκπαίδευση και η πληροφορία χωρίς κρίση και χωρίς ανήσυχη αμφισβητούμενη συμπερασματολογία. Αυτή η παιδεία που δεν εφησυχάζει ούτε δημιουργεί αυταρέσκεια στον σπουδάζοντα, αλλά πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα και την ανασφάλεια. Όμως μια τέτοια παιδεία δεν ευνοείται από τις πολιτικές παρατάξεις και από όλες τις κυβερνήσεις, διότι κατασκευάζει ελεύθερους και ανυπότακτους πολίτες μη χρήσιμους για το ευτελές παιχνίδι των κομμάτων και της πολιτικής. Κι αποτελεί πολιτική «παράδοση» η πεποίθηση πως τα κτήνη, με κατάλληλη τακτική και αντιμετώπιση, καθοδηγούνται, τιθασεύονται.

Ενώ τα πουλιά... Για τα πουλιά, μόνον οι δολοφόνοι, οι άθλιοι κυνηγοί αρμόζουν, με τις «ευγενικές παντός έθνους παραδόσεις». Κι είναι φορές που το κτήνος πολλαπλασιαζόμενο κάτω από συγκυρίες και με τη μορφή «λαϊκών αιτημάτων και διεκδικήσεων» σχηματίζει φαινόμενα λοιμώδους νόσου που προσβάλλει μεγάλες ανθρώπινες μάζες και επιβάλλει θανατηφόρες επιδημίες.

Πρόσφατη περίπτωση ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Μόνο που ο πόλεμος αυτός μας δημιούργησε για ένα διάστημα μιαν αρκετά μεγάλη πλάνη, μιαν ψευδαίσθηση. Πιστέψαμε όλοι μας πως σ' αυτό τον πόλεμο η Δημοκρατία πολέμησε το φασισμό και τον νίκησε. Σκεφθείτε: η «Δημοκρατία», εμείς με τον Μεταξά κυβερνήτη και σύμμαχο τον Στάλιν, πολεμήσαμε το ναζισμό, σαν ιδεολογία άσχετη από μας τους ίδιους. Και τον... νικήσαμε. Τι ουτοπία και τι θράσος. Αγνοώντας πως απαλλασσόμενοι από την ευθύνη του κτηνώδους μέρους του εαυτού μας και τοποθετώντας το σε μια άλλη εθνότητα υποταγμένη ολοκληρωτικά σ' αυτό, δεν νικούσαμε κανένα φασισμό αλλά απλώς μιαν άλλη εθνότητα επικίνδυνη που επιθυμούσε να μας υποτάξει.

Ένας πόλεμος σαν τόσους άλλους από επικίνδυνους ανόητους σε άλλους ανόητους, περιστασιακά ακίνδυνους. Και φυσικά όλα τα περί «Ελευθερίας», «Δημοκρατίας», και «λίκνων πνευματικών και μη», για τις απαίδευτες στήλες των εφημερίδων και τους αφελείς αναγνώστες. Ποτέ δεν θα νικήσει η Ελευθερία, αφού τη στηρίζουν και τη μεταφέρουν άνθρωποι, που εννοούν να μεταβιβάζουν τις δικές τους ευθύνες στους άλλους.

(Κάτι σαν την ηθική των γερόντων χριστιανών. Το καλό και το κακό έξω από μας. Στον Χριστό και τον διάβολο. Κι ένας Θεός που συγχωρεί τις αδυναμίες μας εφόσον κι όταν τον θυμηθούμε μες στην ανευθυνότητα του βίου μας. Επιδιώκοντας πάντα να εξασφαλίσουμε τη μετά θάνατον εξακολουθητική παρουσία μας. Αδυνατώντας να συλλάβουμε την έννοια της απουσίας μας. Το ότι μπορεί να υπάρχει ο κόσμος δίχως εμάς και δίχως τον Καντιώτη τον Φλωρίνης).

Δεν θέλω να επεκταθώ. Φοβάμαι πως δεν έχω τα εφόδια για μια θεωρητική ανάπτυξη, ούτε την κατάλληλη γλώσσα για τις απαιτήσεις του όλου θέματος. Όμως το θέμα με καίει. Και πριν πολλά χρόνια επιχείρησα να το αποσαφηνίσω μέσα μου. Σήμερα ξέρω πως διέβλεπα με την ευαισθησία μου τις εξελίξεις και την επανεμφάνιση του τέρατος. Και δεν εννοούσα να συνηθίσω την ολοένα αυξανόμενη παρουσία του. Πάντα εννοώ να τρομάζω.

Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι. Οι μισητοί δολοφόνοι, που βρίσκουν όμως κατανόηση από τις διωκτικές αρχές λόγω μιας περίεργης αλλά όχι και ανεξήγητης συγγενικής ομοιότητος. Που τους έχουν συνηθίσει οι αρχές και οι κυβερνήσεις σαν μια πολιτική προέκτασή τους ή σαν μια επιτρεπτή αντίθεση, δίχως ιδιαίτερη σημασία που να προκαλεί ανησυχία. (Τελευταία διάβασα πως στην Πάτρα, απέναντι στο αστυνομικό τμήμα άνοιξε τα γραφεία του ένα νεοναζιστικό κόμμα. Καμιά ανησυχία ούτε για τους φασίστες, ούτε για τους αστυνομικούς. Ούτε φυσικά για τους περιοίκους).

Ο εθνικισμός είναι κι αυτός νεοναζισμός. Τα κουρεμένα κεφάλια των στρατιωτών, έστω και παρά τη θέλησή τους, ευνοούν την έξοδο της σκέψης και της κρίσης, ώστε να υποτάσσονται και να γίνονται κατάλληλοι για την αποδοχή διαταγών και κατευθύνσεων προς κάποιο θάνατο. Δικόν τους ή των άλλων. Η εμπειρία μου διδάσκει πως η αληθινή σκέψη, ο προβληματισμός οφείλει κάπου να σταματά. Δεν συμφέρει. Γι' αυτό και σταματώ. Ο ερασιτεχνισμός μου στην επικέντρωση κι ανάπτυξη του θέματος κινδυνεύει να γίνει ευάλωτος από τους εχθρούς. Όμως οφείλω να διακηρύξω το πάθος μου για μια πραγματική κι απρόσκοπτη ανθρώπινη ελευθερία.

Ο φασισμός στις μέρες μας φανερώνεται με δυο μορφές. Ή προκλητικός, με το πρόσχημα αντιδράσεως σε πολιτικά ή κοινωνικά γεγονότα που δεν ευνοούν την περίπτωσή τους ή παθητικός μες στον οποίο κυριαρχεί ο φόβος για ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Ανοχή και παθητικότητα λοιπόν. Κι έτσι εδραιώνεται η πρόκληση. Με την ανοχή των πολλών. Προτιμότερο αργός και σιωπηλός θάνατος από την αντίδραση του ζωντανού και ευαίσθητου οργανισμού που περιέχουμε.

Το φάντασμα του κτήνους παρουσιάζεται ιδιαιτέρως έντονα στους νέους. Εκεί επιδρά και το marketing. Η επιρροή από τα ΜΜΕ ενός τρόπου ζωής που ευνοεί το εμπόριο. Κι όπως η εμπορία ναρκωτικών ευνοεί τη διάδοσή τους στους νέους, έτσι και η μουσική, οι ιδέες, ο χορός και όσα σχετίζονται με τον τρόπο ζωής τους έχουν δημιουργήσει βιομηχανία και τεράστια κι αφάνταστα οικονομικά ενδιαφέρονται.

Και μη βρίσκοντας αντίσταση από μια στέρεη παιδεία όλα αυτά δημιουργούν ένα κατάλληλο έδαφος για να ανθίσει ο εγωκεντρισμός η εγωπάθεια, η κενότητα και φυσικά κάθε κτηνώδες ένστιχτο στο εσωτερικό τους. Προσέξτε το χορό τους με τις ομοιόμορφες στρατιωτικές κινήσεις, μακρά από κάθε διάθεση επαφής και επικοινωνίας. Το τραγούδι τους με τις συνθηματικές επαναλαμβανόμενες λέξεις, η απουσία του βιβλίου και της σκέψης από τη συμπεριφορά τους και ο στόχος για μια άνετη σταδιοδρομία κέρδους και εύκολης επιτυχίας.

Βιώνουμε μέρα με τη μέρα περισσότερο το τμήμα του εαυτού μας – που ή φοβάται ή δεν σκέφτεται, επιδιώκοντας όσο γίνεται περισσότερα οφέλη. Ώσπου να βρεθεί ο κατάλληλος «αρχηγός» που θα ηγηθεί αυτό το κατάπτυστο περιεχόμενό μας. Και τότε θα 'ναι αργά για ν' αντιδράσουμε. Ο νεοναζισμός είμαστε εσείς κι εμείς – όπως στη γνωστή παράσταση του Πιραντέλο. Είμαστε εσείς, εμείς και τα παιδιά μας. Δεχόμαστε να 'μαστε απάνθρωποι μπρος στους φορείς του AIDS, από άγνοια αλλά και τόσο «ανθρώπινοι» και συγκαταβατικοί μπροστά στα ανθρωποειδή ερπετά του φασισμού, πάλι από άγνοια, αλλά κι από φόβο κι από συνήθεια.

Και το Κακό ελλοχεύει χωρίς προφύλαξη, χωρίς ντροπή. Ο νεοναζισμός δεν είναι θεωρία, σκέψη και αναρχία. Είναι μια παράσταση. Εσείς κι εμείς. Και πρωταγωνιστεί ο Θάνατος».

Ο προφητικός πολιτικός στοχασμός του Μάνου Χατζηδάκι και η Χρυσή Αυγή | iefimerida.gr

[tattoopanther]

[TEOSS]

Όπως και ο Μίκης, μεγάλος μουσικά και νάνος πολιτικά .


Μόνο αυτό που λέει για το κούρεμα στους στρατιωτικούς, φτάνει για να καταλάβει κάποιος ότι τα <<είχε χαμένα>>…

[katsim]

Δυστηχως φιλε μου TEOSS απο ολο το κειμενο εσυ συγκρατησες το κουρεμα στους στρατιωτικους............κ οχι το "κτηνος" μεσα σου!!!

[silvestros]

ο Χατζιδάκις, εν έτει 1994, θυμήθηκε το ...πρόσφατο παράδειγμα του Β' ΠΠ και "ξέχασε" :

την γενοκτονία της Ρουάντα , 1990-1994, 500.000 νεκροί,
τον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης, 1994, 7.000 νεκροί,
τους πολέμους της Γιουγκοσλαβίας, 1991-1994 , χιλιάδες νεκροί - εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες,
τον πόλεμο του Κουβέϊτ 1990-91
την γενοκτονία της Καμπότζης 1975-1979, 2.000.000 νεκροί,
γενοκτονία της Αιθιοπίας 1974-1991, 250.000 νεκροί,
σφαγές στο Ιράκ - Μπουρούντι - Πακιστάν - Γουινέα
πόλεμοι αφγανιστάν-κορέας-βιετνάμ-ιράν και ιράκ - παλαιστίνης και αμέτρητες αλλες ιστορίες εξευτελισμού της ανθρώπινης ύπαρξης και αξιοπρέπειας,.....

αλλα για τον Χατζιδάκι περισσοτερο σημασία έχουν οι τρίχες ....και καλά αυτός ηταν ετοιμοθανατος και εγραψε επιλεκτικες ασυναρτησιες .....οι μεταγενέστεροι αθλιοι δεν μπορουν να βρουν πιο σοβαρα επιχειρήματα?

[tattoopanther]

ότι επιχειρήματα και αν σε πουν .,.,.,.,.


αν έχεις βουλωμένα αυτιά κι μάτια .,.

.......





.......

[LakisGS]

Αρχική Δημοσίευση από tattoopanther

ότι επιχειρήματα και αν σε πουν .,.,.,.,.


αν έχεις βουλωμένα αυτιά κι μάτια .,.

.......





.......

Χρήστο μου, έχεις χίλια δίκια, αλλά αυτό ισχύει για ΟΛΟΥΣ μας πιστεύω... Δεξιοί, αριστεροί, πράσινοι κόκκινοι, μπλε, μαύροι, άσπροι, Άγγλοι, Γάλλοι, Πορτογάλοι, ΟΛΟΙ μπορεί να έχουν βουλωμένα αυτιά και μάτια...

[TEOSS]

Αρχική Δημοσίευση από katsim

Δυστηχως φιλε μου TEOSS απο ολο το κειμενο εσυ συγκρατησες το κουρεμα στους στρατιωτικους...κ οχι το "κτηνος" μεσα σου!!!

Αρχική Δημοσίευση από tattoopanther

ότι επιχειρήματα και αν σε πουν .,.,.,.,.

αν έχεις βουλωμένα αυτιά κι μάτια .,.
.......
.......

¨¨Δυστυχώς¨¨ δεν υπάρχει και δεν συγκράτησα τίποτα από το κείμενο, αφού το θεωρώ εντελώς για τα σκουπίδια.
Το κούρεμα ήταν μια αναφορά που εξόφθαλμα δείχνει το : <<τα΄χε χαμένα>>.



Εάν πιστεύετε στο κείμενο του Χατζηδακι δεν με απασχολεί, αλλά αναφορές για ¨¨κτήνος¨¨ , ¨¨βουλωμένα αυτιά κι μάτια ¨¨ δεν είναι ότι καλύτερο ….
Όχι ότι περιμένω κάτι καλύτερο από εσάς …

[silvestros]

Αρχική Δημοσίευση από tattoopanther

ότι επιχειρήματα και αν σε πουν .,.,.,.,.


αν έχεις βουλωμένα αυτιά κι μάτια .,.

.......

.......

είναι γιατι ...έχεις απογοητευση...

Δένω τα μάτια και τα χέρια
να μη βλέπω άλλο πια
τα σκληρά τους μαχαίρια
τη μικρή τους καρδιά.
Και κοιμούνται και ξυπνάνε
μας χτυπάνε όπου βρούν
μηχανές που περπατάνε
που δεν ξέρουν να ζουν.

Κλείνω στόμα και μύτη
τους βαρέθηκα πια
να με λένε αλήτη
και γελώντας, μαλλιά. Σιδηροπουλος

και θες να ταξιδεψεις αλλου ....


Ψεύτικα τραγούδια με κυκλώνουνε
κλείνω τ' αυτιά, κλείνω τα μάτια
και ταξιδεύω μες στο φως άλλου καιρού
και γράφω τ' όνομά σου με το κόκκινο
το κόκκινο μελάνι της αγάπης
και είμ' εδώ κι αντέχω κι ας φυσάει από παντού. Αφοι Κατσιμίχα


και το σιγουρο ειναι οτι τα επιχειρηματα τους τα εχεις πεταξει...

[tsak8]

Ελα μωρε τι να μας πει και ο μουσικαντης..που ειχε και χωριστρα δεξια (ή αριστερα δεν εχει σημασια)
ενα τραγουδι καλο δεν εγραψε να εγερθουτου ολοι.
Καημενη Ελλαδα, ποσο πολυ σου αξιζουν ολοι αυτοι.