Γεννηθήκαμε έτσι

[dimpan]

Δεν ξερω αν εχει ξαναπαιξει το βρηκα ενδιαφερον και ειπα να το μοιραστουμε.

Η Βρετανική ασφαλιστική εταιρεία Bennetts, που ειδικεύεται στην κάλυψη μοτοσυκλετών, έκανε μια έρευνα που ούτε λίγο ούτε πολύ, έδειξε πως είναι πιο πιθανό να γεννηθείς μοτοσυκλετιστής, παρά να γίνεις!

Βρήκαν πως υπάρχει γενετική προδιάθεση, με την μορφή ενός γονιδίου που έχει ονομαστεί "novelty seeking (NS)", το οποίο προκαλεί μια τάση για παρορμητική συμπεριφορά, εξερεύνηση και αναζήτηση, όπως και ανάληψη ρίσκου. Η Donna Dawson, ψυχολόγος που ανέλυσε τα αποτελέσματα της έρευνας, δήλωσε πως "Ξέρουμε από έρευνες για δίδυμα πως το 60% των χαρακτηριστικών της προσωπικότητάς τους είναι κληρονομημένα. Φυσικά, το περιβάλλον, η ανατροφή και οι ευκαιρίες που τους έχουν παρουσιαστεί, παίζουν ρόλο. Οι περισσότεροι από τους μοτοσυκλετιστές που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν πως ασχολήθηκαν με την μοτοσυκλέτα χάρη σε κάποιο μέλος της οικογένειάς τους. Σε όλες τις ερωτήσεις που αφορούσαν το γονίδιο "αναζήτησης νέων εμπειριών" (όπως για παράδειγμα τα ρίσκα που παίρνουν στη ζωή τους), αλλά και το συναισθηματικό τους δέσιμο με την μοτοσυκλέτα τους, είχαν πολύ υψηλή βαθμολογία".
Η έρευνα έδειξε πως το 85% των αναβατών είχαν μυηθεί στον κόσμο της μοτοσυκλέτας από μέλος της οικογένειάς τους, το 11% από φίλους και μόλις το 4% δήλωσε πως η σχέση τους με την μοτοσυκλέτα δεν οφειλόταν ούτε σε συγγενή, ούτε σε φίλο. Επιπλέον, οι μοτοσυκλετιστές έχουν εκείνα τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που συνδέονται με το γονίδιο NS, όπως την τάση για ανάληψη ρίσκου (72%), το ότι βαριούνται εύκολα (71%) και τον αυθορμητισμό (69%).
Βγήκαν και ανησυχητικά συμπεράσματα, όπως ότι τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων (73%) παραδέχτηκαν πως η μοτοσυκλέτα τους καθορίζει το ποιοί είναι. Λιγότερο, αλλά επίσης τρομακτικό είναι πως το 62% δεν θα μπορούσαν να ζήσουν χωρίς την μοτοσυκλέτα τους, πως την θεωρούν μέλος της οικογένειάς τους (61%) και... προέκταση της προσωπικότητάς τους (70%). Νάτο και το θέμα με τις προεκτάσεις και τις επιμηκύνσεις στη μοτοσυκλέτα!

Το πράγμα πάει όμως πολύ πιο βαθιά από μια στατιστική έρευνα. Αυτά που είπαν οι συμμετέχοντες, έχουν επιβεβαιωθεί επιστημονικά εδώ και χρόνια, και οι γνώσεις μας σ’ αυτόν τον τομέα πληθαίνουν κάθε χρόνο. Μάλιστα, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που ταιριάζουν στην μοτοσυκλέτα έχουν εξελιχθεί εδώ και δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Καθώς ο σύγχρονος άνθρωπος μετανάστευσε από την Αφρική προς τις υπόλοιπες ηπείρους, κάπου 50.000 χρόνια πριν, η εξέλιξη φρόντισε ώστε να εξελιχθεί ένα γονίδιο που συνδέεται με το ρίσκο και την αναζήτηση συναρπαστικών νέων εμπειριών. Ακόμα πιο σημαντικό, είναι πως αυτό το γονίδιο σε κάνει να αντιμετωπίζεις πιο εύκολα απρόβλεπτες, επικίνδυνες καταστάσεις.
Η σύνδεση αυτή μεταξύ γονιδίων, συμπεριφοράς και εξάπλωσης των ανθρώπων είχε πρωτογίνει από τον Chuansheng Chen του Πανεπιστημίου του Irvine στην Καλιφόρνια, εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Στην αρχή αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό, αλλά νεότερες έρευνες (Matthews & Butler, Boston University) την επιβεβαίωσαν. Το γονίδιο λέγεται DRD4, και σχετίζεται με έναν συγκεκριμένο υποδοχέα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Υπάρχει σε διάφορα "μοντέλα", και η συμπεριφορά μας είναι ανάλογη με το ποιό από αυτά διαθέτουμε. Η παραλλαγή 4R, για παράδειγμα, συναντάται σε ανθρώπους ήπιου χαρακτήρα, που σκέφτονται πριν κάνουν κάτι και είναι γενικώς συνετοί. Οι λιγότερο συνηθισμένες παραλλαγές 7R και 2R έχουν εντοπιστεί σε άτομα πιο παρορμητικά, που ρισκάρουν περισσότερο και που έχουν την ικανότητα να αντιμετωπίζουν απρόσμενες καταστάσεις. Όσοι από τους πρώτους ανθρώπους – μετανάστες από την Αφρική είχαν αυτές τις δύο παραλλαγές, ήταν πιο πιθανό να επιβιώσουν και να αναπαραχθούν στο άγνωστο περιβάλλον που κινούνταν. Οι ερευνητές μελέτησαν την εξάπλωση αυτών των παραλλαγών σε 18 γηγενείς πληθυσμούς πάνω στους μεταναστευτικούς δρόμους που ακολουθήθηκαν για να εποικιστούν η Ευρώπη, η Ασία και η Αμερική. Βρήκαν πως όσο πιο μακριά από την Αφρική βρίσκονταν, τόσο μεγαλύτερη ήταν η συχνότητα των δύο γονιδιακών παραλλαγών. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα πως ένα μέρος της συμπεριφοράς μας οφείλεται στα γονίδια, και πως κοινωνικές καταστάσεις, όπως οι μαζικές μεταναστεύσεις μπορούν να μεταβάλλουν τα γονίδιά μας, να μας εξελίξουν. Άρα, οι μοτοσυκλετιστές που συνεχίζουν, εν μέρει λόγω γονιδίων, να εκτίθενται σε απρόσμενες και επικίνδυνες καταστάσεις, εξελίσσουν συνεχώς το ανθρώπινο είδος!

Φαίνεται λίγο περίεργο που οι ερευνητές μόλις πρόσφατα άρχισαν να μελετούν την ιδέα πως η κουλτούρα μας διαμορφώνει την εξέλιξή μας, αλλά τι λέμε, εδώ υπάρχουν ακόμα άνθρωποι στον πλανήτη που πιστεύουν πως όλα έγιναν όπως είναι τώρα μέσα σε μια νύχτα (άντε, έξι), κι από τότε δεν έχει αλλάξει τίποτα. Ο Robert Moyzis, επίσης από το πανεπιστήμιο του Irvine, βρήκε πως η παραλλαγή 7R οφείλεται σε μια σπάνια μετάλλαξη που έγινε σαράντα με πενήντα χιλιάδες χρόνια πριν, εκτός Αφρικής, κι εξαπλώθηκε ραγδαία ανάμεσα στους τότε πληθυσμούς, ενώ η 2R είναι πιο πρόσφατη, λιγότερο από 10.000 χρόνια, και πρωτοεμφανίστηκε στην Ασία. Έδειξε επίσης πως όσοι υποφέρουν από σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, και δεν μπορούν να εστιάσουν για πολύ σε ένα σημείο την προσοχή τους, έχουν διπλάσιες πιθανότητες να διαθέτουν την παραλλαγή 7R. Οι γρήγορες κινήσεις και τα μάτια που εστιάζουν γρήγορα σε πολλά σημεία είναι στην πραγματικότητα τακτικές επιβίωσης, εξελιγμένες μέσω της μετανάστευσής μας από την Αφρική. Χρησιμεύουν πολύ και όταν κινείσαι μέσα στην Αθήνα με μοτοσυκλέτα.

Τι κάνει όμως αυτό το μοτο-γονίδιο; Επιτρέπει στον εγκέφαλο να ανταποκριθεί στην ντοπαμίνη, μια φυσική ουσία που δρα ως νευροδιαβιβαστής, επιτρέποντας στα νευρικά κύτταρα να επικοινωνούν μεταξύ τους. Παράγεται σε αρκετές περιοχές του εγκεφάλου, κι έχουν βρεθεί πέντε υποδοχείς ντοπαμίνης (D1-D5). Το γονίδιό μας, το DRD4, έχει κωδικοποιημένες τις οδηγίες για τον υποδοχέα D4, και οι "κυνηγοί νέων εμπειριών" έχουν μια έκδοση του υποδοχέα αυτού που είναι πιο μακριά από των "συνεσταλμένων, φιλήσυχων πολιτών", όπως αντίστοιχα πιο μακριές είναι και οι συγκεκριμένες παραλλαγές 7R και 2R. Έτσι, ο υποδοχέας αυτός καθορίζει το πως αντιδρά ο εγκέφαλος στην ντοπαμίνη, που είναι μία μόνο από τους πολλούς νευροδιαβιβαστές που μοιράζονται τα καθήκοντα της χημικής επικοινωνίας μέσα στον εγκέφαλό μας, όπως είναι και η σεροτονίνη και η νορεπινεφρίνη (για την οποία έχουμε μιλήσει σε παλιότερο editorial, σε μια προσπάθεια εξήγησης της ευχαρίστησης που μας προκαλεί η οδήγηση της μοτοσυκλέτας). Η ντοπαμίνη είναι κι αυτή στενά συνδεδεμένη με την ευχαρίστηση και την απόλαυση των αισθήσεών μας, κι οι λέξεις "ντόπα", "ντοπαρισμένος", έστω και με λάθος χρήση αφού δεν συνδέονται συνήθως με φυσικές ουσίες όπως η ντοπαμίνη, δείχνουν το πως ο άνθρωπος προσπαθεί να βιώσει ευχάριστες καταστάσεις προκαλώντας στον εγκέφαλό του με ναρκωτικά τις αντιδράσεις που μπορούν να γίνουν με φυσικό τρόπο (όταν αντιμετωπίζει κανείς έντονες καταστάσεις, όταν γυμνάζεται, όταν κάνει sex, όταν οδηγεί μοτοσυκλέτα...). Οπότε, τι τα θες τα ναρκωτικά, πάρε μια μηχανή ρε φίλε! Έχει βρεθεί πως η κοκαΐνη, η νικοτίνη και το αλκοόλ ενεργούν μέσω της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Ένα κοκτέιλ όλων αυτών, σε συνδυασμό με οδήγηση μοτοσυκλέτας, πρέπει να είναι σίγουρο εισιτήριο για το ΚΑΤ ή το τοπικό νεκροτομείο...

Οι “συναρπαστικές νέες εμπειρίες” που αντιμετώπισε ο σύγχρονος άνθρωπος στην εξάπλωση και την εξέλιξή του φαίνεται πως συνεχίζουν να καθορίζουν την συμπεριφορά του σε ένα μεγάλο βαθμό. Αυτό βέβαια μας βάζει να σκεφτούμε τι κομμάτι του πληθυσμού αντιπροσωπεύουν οι σώφρονες, συνετοί και συντηρητικοί ανάμεσά μας. Ήταν αυτοί που θα προτιμούσαν να μείνουν πίσω; Είναι απόγονοι... φοβιτσιάρηδων που μετανάστευσαν και εξελίχθηκαν εκμεταλλευόμενοι τους πιο περιπετειώδεις συνανθρώπους τους; Ήταν αυτοί που ζευγάρωναν... στη ζούλα, την ώρα που τα κυρίαρχα αρσενικά ήταν απασχολημένα με κάποια απειλή ή με τις μάχες μεταξύ τους, όπως βλέπουμε σε τόσα ντοκιμαντέρ με πρωτεύοντα; Θα το μάθουμε κι αυτό, εν καιρώ.
Στους υπόλοιπους, το γονίδιο DRD4 καθορίζει και την ποσότητα της ντοπαμίνης, κι είναι κι αυτό υπεύθυνο για την ευχαρίστηση και τα συναισθήματα που νιώθουμε. Οι ερευνητές υποψιάζονται πως υπάρχουν άλλα τέσσερα ή και πέντε γονίδια που σχετίζονται με την ντοπαμίνη, που ωθούν τους ανθρώπους στην αναζήτηση έντονων καταστάσεων. Να λοιπόν ο βιολογικός λόγος για τον οποίο οδηγούμε μοτοσυκλέτες. Καταφέραμε να επιβιώσουμε και να εξελιχθούμε χάρη και σε αυτό το γονίδιο, και παίρνουμε την φυσικότατη ντόπα μας καθημερινά ανοίγοντας το γκάζι. Η ντοπαμίνη επηρεάζει την διάθεσή μας, τον ύπνο, την προσήλωση σε έναν στόχο, την ικανότητα μάθησης, το κεντρικό νευρικό σύστημά μας, τις κινητικές μας ικανότητες, την υγεία, την ευτυχία και την μακροζωία μας. Είναι τόσο σημαντική που η έλλειψή της προκαλεί Πάρκινσον, ενώ αν χαλάσουν οι υποδοχείς και δεν ρυθμίζεται, η υπερβολική ποσότητα ντοπαμίνης έχει συνδεθεί με την σχιζοφρένεια. Προσέχετέ την σαν τα μάτια σας, βοηθήστε την να σας κρατάει γερούς!

Κι εντάξει, συγνώμη αν σας ζάλισα, αλλά όλα αυτά μου φαίνονται εξαιρετικά ενδιαφέροντα, αφού οι κλασικές ατάκες "η μοτοσυκλέτα είναι τρόπος ζωής” και "αίσθηση ελευθερίας" ποτέ δεν με κάλυπταν, μου φαίνονταν λειψές. Εξακολουθώ να πιστεύω, κι ευχαριστώ τους ερευνητές που σιγά - σιγά το επιβεβαιώνουν, πως η μοτοσυκλέτα καλύπτει βαθύτερες, κατασκευαστικές... προδιαγραφές του ανθρώπου, και δεν είναι φυσικά μόνο η μοτοσυκλέτα που τις καλύπτει, αλλά ένα ακόμα μέσο για να νιώθουμε (κυριολεκτικά) άνθρωποι. Μην το ψάχνετε πολύ, αυτό εννοούμε όταν λέμε πως αισθανόμαστε ζωντανοί.
Τώρα επίσης ξέρετε γιατί μερικοί μας κατηγορούν πως δεν φύγαμε ποτέ από την εφηβεία – είναι από τους άλλους, αυτούς με τα κοντά γονίδια DRD4! Και ζηλεύουν, γιατί δεν ρυθμίζουν τόσο καλά την ντοπαμίνη τους όσο εμείς. Επίσης, εξηγείται ακόμα περισσότερο γιατί οδηγούμε σύμφωνα με τον χαρακτήρα μας, και γιατί οι μοτοσυκλετιστές αναζητούν και ζουν μέσω της μοτοσυκλέτας εμπειρίες που αντιστοιχούν στην μόνη φυσιολογική ζωή που γνώρισε ο άνθρωπος, αυτή του νομάδα.

Βασίλης Καραχάλιος