Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών

[skippybi]

Palais des Festivals et des Congrès, το κτίριο που φιλοξενεί το Φεστιβάλ των Καννών

Το Φεστιβάλ των Καννών (γαλλικά: Festival international du film de Cannes ή Festival de Cannes) είναι ένας από τους σημαντικότερους διεθνείς διαγωνισμούς κινηματογράφου, που διεξάγεται στις Κάννες της Γαλλίας, μία φορά το χρόνο.


Ιστορία

Το Φεστιβάλ διοργανώθηκε για πρώτη φορά το Σεπτέμβριο του 1939, με προεδρεύοντα τον Λουί Λυμιέρ. Η μόνη ταινία που παρουσιάστηκε στην πρώτη διοργάνωση ήταν η Παναγία των Παρισίων του William Dieterle, καθώς συνέπεσε χρονικά με το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου πολέμου και την κήρυξη πολέμου της Γαλλίας στη Γερμανία. Η πρώτη ολοκληρωμένη διοργάνωση του Φεστιβάλ έγινε το 1946. Ο θεσμός ματαιώθηκε το 1948 και το 1950, λόγω οικονομικών προβλημάτων, ενώ από το 1951, ο χρόνος διοργάνωσής του μετατοπίστηκε στην περίοδο της Άνοιξης. Το 1968, το Φεστιβάλ ξεκίνησε στις 10 Μαΐου αλλά διακόπηκε στις 19 Μαΐου, κατά την περίοδο της φοιτητικής εξέγερσης του Μάη του '68 και μετά από παρέμβαση φοιτητών απειλώντας τη διεξαγωγή της διοργάνωσης.


Συμμετοχές

Το Φεστιβάλ των Καννών περιλαμβάνει διαφορετικές κατηγορίες συμμετοχής:

• Διαγωνιστικό τμήμα, το κύριο και περισσότερο προβεβλημένο πρόγραμμα της διοργάνωσης, που περιλαμβάνει το διαγωνισμό ταινιών μεγάλου και μικρού μήκους.
• Εκτός συναγωνισμού, τμήμα που περιλαμβάνει προβολές ταινιών που δεν διαγωνίζονται για τα βραβεία του φεστιβάλ.
• Un Certain Regard, τμήμα που που καθιερώθηκε από το 1978 και αφορά ταινίες νέων σκηνοθετών.
• Cinéfondation, διαγωνιστικό τμήμα που καθιερώθηκε από το 1998, για ταινίες μικρού μήκους σπουδαστών.

Κριτική επιτροπή

Η επιτροπή που κρίνει τις διαγωνιζόμενες ταινίες δεν έχει σταθερή σύνθεση αλλά επιλέγεται κάθε χρόνο. Αποτελείται από ένα προεδρεύων μέλος και άλλες προσωπικότητες του κινηματογράφου, συνήθως ηθοποιούς και σκηνοθέτες. Για κάθε κατηγορία συμμετοχής, η απονομή των βραβείων αποφασίζεται και από διαφορετική κριτική επιτροπή.


Βραβεία

Η επιτροπή του φεστιβάλ καθορίζει σε ποιές ταινίες, θα απονεμηθούν τα βραβεία, κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής λήξης. Τα βραβεία που απονέμονται στις συμμετοχές του διαγωνιστικού τμήματος, είναι:

• Χρυσός Φοίνικας (Palme d'Or), βραβείο για την καλύτερη ταινία
• Μεγάλο Βραβείο (Grand Prix), βραβείο για την πιο πρωτότυπη ταινία
• Βραβείο Γυναικείου ρόλου
• Βραβείο Ανδρικού ρόλου
• Βραβείο Σκηνοθεσίας
• Βραβείο Σεναρίου
• Βραβείο Επιτροπής

Για ταινίες μικρού μήκους έχουν καθιερωθεί επίσης τα αντίστοιχα βραβεία Χρυσού Φοίνικα και Επιτροπής ενώ από το 1978 απονέμεται επιπλέον, το βραβείο της Χρυσής Κάμερας (Caméra d'or) για την καλύτερη ταινία πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη.



Σταθμοί στην ιστορία του Φεστιβάλ των Καννών

- Το 1939 το γαλλικό υπουργείο Παιδείας, με την υποστήριξη των Αμερικανών και των Βρετανών, αποφάσισε να διοργανώσει ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ ως αντίβαρο στο Φεστιβάλ Βενετίας, στο οποίο είχε τότε επέμβει η φασιστική κυβέρνηση της Ιταλίας. Το φεστιβάλ ωστόσο δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, λόγω της έναρξης του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.


- Η ιδέα υλοποιήθηκε τελικά το 1946. Το φεστιβάλ πραγματοποιείται ετησίως από τότε, με εξαίρεση το 1948 και το 1950, που υπήρχαν προβλήματα στη χρηματοδότηση.

- Το 1949 άρχισε η έλευση των μεγάλων σταρ: ο Τάιρον Πάουερ, ο Όρσον Ουέλς, η Νόρμα Σίρερ, ο Έρολ Φλιν έδωσαν το παρόν εκείνη τη χρονιά. Η Μπριζίτ Μπαρντό έκανε την πρώτη της εμφάνιση το 1953.

- Το 1954 η στάρλετ Σιμόν Σιλβά έβγαλε το σουτιέν του μπικίνι της δίπλα στον Ρόμπερτ Μίτσαμ και μπροστά στους φωτογράφους, προκαλώντας σκάνδαλο και εκτοξεύοντας στα ύψη τη φήμη του φεστιβάλ.

- Το 1955 δημιουργήθηκε ο Χρυσός Φοίνικας.

- Το 1968 ο Λουί Μαλ, που βρισκόταν στην κριτική επιτροπή μαζί με τον Ρόμαν Πολάνσκι, συνέβαλε, μαζί με άλλους σκηνοθέτες, στη διακοπή του φεστιβάλ εν μέσω φοιτητικών και εργατικών εξεγέρσεων στη Γαλλία. Μετά από ολονύκτια διαμάχη, οι διοργανωτές κατέληξαν στη ματαίωση του φεστιβάλ.

- Το 1993 η Τζέιν Κάμπιον ήταν η πρώτη γυναίκα στην οποία απονεμήθηκε ο Χρυσός Φοίνικας για την ταινία της «Μαθήματα Πιάνου».

- Το 1997 η κριτική επιτροπή δημιούργησε ειδικό έπαθλο για να απονείμει στον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν ο οποίος ωστόσο δεν εμφανίστηκε.


Ταινίες που διακρίθηκαν




Πηγές: Reuters, wikipedia.org, cinema.gr

[skippybi]

Κάννες 2009

Mετά το Χρυσό Φοίνικα του Θεόδωρου Αγγελόπουλου το 1998 ("Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα"), και για πρώτη φορά μετά την "Ψυχή στο Στόμα" του Γιάννη Οικονομίδη πριν 4 χρόνια, το ελληνικό σινεμά επιστρέφει στο επίσημο πρόγραμμα του φετινού Φεστιβάλ των Καννών.

Ο "Κυνόδοντας" του Γιώργου Λάνθιμου επελέγη να προβληθεί εκτός συναγωνισμού στο παράλληλο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα σε αυτό που μάλλον θα είναι μόνο η αρχή μιας σπουδαίας φεστιβαλικής πορείας για το φιλμ, που ήδη συζητιέται πολύ. Κι αυτό στο πλαίσιο ενός προγράμματος που μοιάζει το εντυπωσιακότερο της πρόσφατης μνήμης, με το Επίσημο Διαγωνιστικό, που αριθμεί 20 συμμετοχές, να καλωσορίζει πίσω στις Κάννες πολλούς παλιούς γνώριμους δημιουργούς με τις πολυαναμενόμενες νέες ταινίες τους.

Για το Χρυσό Φοίνικα, που φέτος θα δοθεί από την επιτροπή των Ιζαμπέλ Ιπέρ (Πρόεδρος), Άζια Αρτζέντο, Νούρι Τσεϊλάν, Λι Τσανγκ-Ντονγκ, Τζέιμς Γκρέι, Χανίφ Κουρεϊσι, Σου Κι και Ρόμπιν Ράιτ-Πεν, θα διαγωνιστούν μεταξύ άλλων:
O Kουέντιν Ταραντίνο με την επηρεασμένη από τα σπαγγέτι γουέστερν περιπέτεια Β' Παγκοσμίου Πολέμου "Απόλυτοι Μπάσταρδοι",ο πάντα ενδιαφέρων Λαρς φον Τρίερ με το μεγάλο ερωτηματικό του μυστηριώδη "Αντίχριστου", ο Πέδρο Αλμοδόβαρ με τις χτυπημένες από την ισπανική κριτική "Σπασμένες Aγκαλιές", και ακόμα οι νέες ταινίες των Ανγκ Λι, Τζόνι Το, Ζακ Οντιάρ, Ιζαμπέλ Κοιξέτ, Μάρκο Μπελόκιο, Κεν Λόουτς, Τσάι Μινγκ-Λιανγκ, Τζέιν Κάμπιον, Αλέν Ρενέ, Μίκαελ Χάνεκε.

Ενώ με τεράστιο ενδιαφέρον αναμένουμε τόσο το βαμπιρικό δράμα "Thirst" του φοβερού Παρκ Τσαν-Γουκ (καθώς περιμένουμε να μας δώσει ξανά ταινία στο επίπεδο του "Oldboy") όσο και το "Enter the Void" του Γκασπάρ Νοέ, η μεγάλη μήκους του επιστροφή μετά τον "Μη Αναστρέψιμο", μια από τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες της δεκαετίας.

Εκτός συναγωνισμού θα προβληθεί ο "Dr. Parnassus" του Τέρι Γκίλιαμ, όπως και η "Agora" του Αλεχάντρο Αμενάμπαρ που όμως αναμενόταν από κάποιους στο διαγωνιστικό.
Η λήξη θα πραγματοποιηθεί με το "Κοκό Σανέλ & Ιγκόρ Στραβίνσκι" του Γιαν Κουνέν, ο οποίος φαίνεται πως έχει διανύσει πολύ δρόμο από τις εποχές που γύριζε το "Ντόμπερμαν". H ταινία, με την πρωταγωνίστρια Άνα Μουγκλαλίς σε αυτό που μάλλον θα είναι ρόλος καριέρας, είναι μία από τις δύο φετινές παραγωγές για τη ζωή της Κοκό Σανέλ, και που μοιάζει τώρα να αφήνει πίσω την έτερη "Η Κοκό πριν τη Σανέλ" με πρωταγωνίστρια την Οντρέ Τοτού.

Ας σημειώσουμε ακόμα την μεταμεσονύκτια προβολή της επιστροφής του Σάμ Ράιμι στις b-movie ρίζες του με το "Drag me to Hell", αλλά και την απουσία του ολοκληρωμένου "Limits of Control" του Τζιμ Τζάρμους που οι φήμες ήθελαν να συμπεριλαμβάνεται στο διαγωνιστικό, ταινία που όμως ενδέχεται να συμπεριληφθεί στην επιλογή του Δεκαπενθήμερου των Σκηνοθετών την οποία αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον.


ΑΡΙΘΜΟΚΑΝΝΕΣ

Φέτος στις Κάννες εστάλησαν συνολικά 1670 ταινίες μεγάλου μήκους από 120 διαφορετικές χώρες παραγωγής. Επελέγησαν συνολικά 53 ταινίες από 32 χώρες. Οι 46 είναι παγκόσμιες πρεμιέρες. Συνολικά, συμπεριλαμβανομένων και των ταινιών μικρού μήκους εστάλησαν 4272 ταινίες, 6% αύξηση σε σχέση με πέρσι.


ΤΟ ΕΠΙΣΗΜΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Άνοιγμα: "Up" του Πιτ Ντόκτερ (εκτός συναγωνισμού)

Επίσημο Διαγωνιστικό:
"Σπασμένες Αγκαλιές" του Πέδρο Αλμοδόβαρ
"Fish Tank" της Άντρεα Άρνολντ
"Un Prophete" του Ζακ Οντιάρ
"Vincere" του Μάρκο Μπελόκιο
"Bright Star" της Τζέιν Κάμπιον
"Map of the Sounds of Tokyo" της Ιζαμπελ Κοϊξέτ
"A L'Origine" του Ξαβιέ Τζιανόλι
"The White Ribbon" του Μίκαλε Χάνεκε
"Taking Woodstock" του Ανγκ Λι
"Looking for Eric" του Κεν Λόουτς
"Spring Fever" του Λου Γιε
"Kinatay" του Μπριγιάντε Μεντόζα
"Enter the Void" του Γκασπάρ Νοέ
"Thirst" του Παρκ Τσαν-Γουκ
"Les Herbes Folles" του Αλέν Ρενέ
"The Time That Remains" του Ελία Σουλεϊμάν
"Απόλυτοι Μπάσταρδοι" του Κουέντιν Ταραντίνο
"Vengeance" του Τζόνι Το
"Visage" του Τσάι Μινγκ-Λιανγκ
"Aντίχριστος" του Λαρς φον Τρίερ

Λήξη: "Κοκό Σανέλ & Ιγκόρ Στραβίνσκι" του Γιαν Κουνέν (εκτός συναγωνισμού)


Ένα Κάποιο Βλέμμα:
"Mother" του Μπονγκ Τζουν Χο
"Irene" του Αλέν Καβαλιέρ "Precious" του Λι Ντάνιελς
"Demain des l'Aube" του Ντενί Νερκούρ
"A Deriva" του Ετόρ Νταλιά
"Nobody Knows About the Persian Cars" του Μπάμαν Γκομπάντι
"Los Voyages du Dent" του Τσίρο Γκουέρα
"Le Pere de mes Enfants" της Μία Χάνσεν
"Tales from the Golden Age" των Χάνο Χόφερ, Ράζβαν Μαρκουλέσκου, Κρίστιαν Μουνγκίου, Κονσταντίν Ποπέσκου, Ιοάνα Ουρικάρου
"Tale in the Darkness" του Nικολάι Κομερίκι
"Air Doll" του Χιροκάζου Κορέντα
"Κυνόδοντας" του Γιώργου Λάνθιμου
"Tzar" του Πάβελ Λουνγουϊν
"Independence" του Ράγια Μαρτίν
"Politist, Adjectiv" του Κορνέλιου Πορουμπόιου
"Nymph" του Πεν-Εκ Ραταναρουάνγκ
"Morrer Comme un Homme" του Ζοάο Πέδρο Ροντρίγκεζ
"Eyes Wide Open" του Χάιμ Ταμπακμαν
"Samson and Delilah" του Γουόργουικ Θόρντον
"The Silent Army" του Ζαν βαν ντε Βέλδε


Εκτός Συναγωνισμού:
"Agora" του Αλεχάντρο Αμενάμπαν
"The Imaginarium of Dr. Parnassus" του Τέρι Γκίλιαμ
"L'Armee du Crime" του Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Μεταμεσονύκτιες Προβολές:
"A Town Called Panic" των Στεφάν Ομπιέρ, Βενσάν Πατάρ
"Drag me to Hell" του Σαμ Ράιμι
"Ne te Retourne Pas" της Μαρίνα ντε Βαν

Ειδικές Προβολές:
"My Neighbor, My Killer" της Αν Αγκιόν
"Mανίλα" των Αδόλφο Αλίξ, Ράγια Μαρτίν
"Min Ye" του Σουλεϊμάν Σισέ
"L' Epine dans le Coeur" του Μισέλ Γκοντρί
"Petition" του Ζάο Λιανγκ
"Kalat Hayam" του Κερέν Γιεντάγια



Κι άλλος Έλληνας στις Κάννες


Άλλη μια ελληνική ταινία, το ντοκιμαντέρ «Θέμις» του Μάρκ Γκαστίν, επιλέχθηκε να προβληθεί σε ένα από τα παράλληλα προγράμματα του Φεστιβάλ Καννών, το ACID.

Ο Γκαστίν είναι προφανώς Γάλλος δουλεύει όμως χρόνια στην Ελλάδα κι έχει πια ελληνοποιηθεί αφού και η γιαγιά του ήταν Ελληνίδα. Και το «Θέμις», με μια κουβέντα, είναι εξαιρετικό Δηλαδή το βλέπεις και δεν το ξεχνάς. Ολόκληρη η ταινία διαδραματίζεται σε αίθουσες δικαστηρίων, όπου απλοί κατά το πλείστον άνθρωποι, αντιμετωπίζουν τη Δικαιοσύνη. Άλλοτε ένοχοι κι άλλοτε αθώοι, οι άνθρωποι αυτοί εκτίθενται σαν μια μοναδική ελληνική τοιχογραφία της καθημερινότητας. Τροχαία ατυχήματα, οικοδομικές κακοτεχνίες, συζυγικές και γονικές διενέξεις, κλοπές κι ότι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί, περνάνε μπροστά από μια, σχεδόν στατική, κάμερα η οποία ούτε κρίνει ούτε δικάζει. Απλώς καταγράφει. Και το αποτέλεσμα είναι απολαυστικό. Η ταινία προβλήθηκε στο περσινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αλλά δεν πήρε βραβείο, όπως είχε γίνει με την προηγούμενη ταινία του Γκαστίν- το «Μασσαλία, μακρινή κόρη» η οποία είχε πάρει το κρατικό βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ.

Και λίγη μυθολογία για την εξήγηση του τίτλου: η Θέμις ήταν αρχαία θεά- Τιτάνας για την ακρίβεια- κόρη της Γαίας και του Ουρανού, δεύτερη σύζυγος του Δία, μητέρα των Ωρών και αντιπρόσωπος του Νόμου και του Θεϊκού δικαίου.


Κι αυτό το ACID, τι ακριβώς είναι;
Μα πώς ξετρυπώνουν έτσι τα «παράλληλα προγράμματα» των Καννών; Πόσα είναι επιτέλους και ποιες είναι οι διαφορές τους; Λοιπόν, για να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει σ΄ αυτό το πανάκριβο και κιτς ψαροχώρι της Κυανής Ακτής, ας τα πάρουμε από την αρχή.


Κάννες: 62 χρόνια, 5 προγράμματα.
Στις Κάννες το Φεστιβάλ, που συμπληρώνει φέτος 62 χρόνια ζωής, είναι ένα. Έχει όμως τρία τμήματα: το «Διαγωνιστικό», (με τους σταρ και τα κόκκινα χαλιά), το «Ένα Κάποιο Βλέμμα» (που κι αυτό είναι διαγωνιστικό, αλλά με λίγο πιο εναλλακτικές συμμετοχές) και την «Cinefondation» με σπουδαστικές μικρού μήκους ταινίες.
Έχει και ρεπροσπεκτίβες και αφιερώματα και ειδικές προβολές, αλλά αυτά δεν είναι της ώρας. Το 1962 η «Ένωση Γάλλων Κριτικών Κινηματογράφου» (τα περισσότερα μέλη της οποίας δημιουργούν τρελούς πονοκεφάλους με τα κείμενά τους) ίδρυσε το πρώτο παράλληλο τμήμα, την «Εβδομάδα Κριτικής» στην οποία έκτοτε παρουσιάζονται 7 ταινίες- πρώτη η δεύτερη δουλειά νέων σκηνοθετών.
Το 1969 η γαλλική «Εταιρεία Σκηνοθετών του Κινηματογράφου» (υπό την επίδραση των γεγονότων του Μάη του ΄68) ίδρυσε το «Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών», το οποίο πλέον δεν είναι ουδόλως «δεκαπενθήμερο». Για την ακρίβεια διαρκεί 10 μέρες.


Τα αντι-φεστιβάλ των Καννών.
Και τα δυο αυτά τμήματα λειτουργούν ως «μικροφεστιβάλ», ή αν προτιμάτε «αντι-φεστιβάλ» διότι βρίσκονται σε διαρκή ανταγωνισμό με το επίσημο φεστιβάλ. Έχουν δικές τους αίθουσες μακριά από το λαμπερό Παλαί, δικούς τους προϋπολογισμούς (και μάλιστα εξαιρετικά χαμηλούς) δικό τους οργανόγραμμα, δικούς τους διευθυντές. Και δεν είναι καθόλου παρακατιανά.
Κακά τα ψέματα, αν θες να δεις το σινεμά του αύριο, εκεί θα πας. Νέα ταλέντα, νέα ρεύματα, νέα είδη- γενικά βάλτε το επίθετο «νέο» όπου μπορείτε και είστε μέσα.
Ειδικά από το «Δεκαπενθήμερο» ξεπετάχτηκαν ο Βέρνερ Χέρτζοκ, ο Φασμπίντερ, ο Όσιμα, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο Τζόρτζ Λούκας, ο Σκορσέζε, ο Τζάρμους, ο Μίκαελ Χάνεκε, ο Σπάικ Λι, οι αδελφοί Νταρντέν, η Σοφία Κόπολα και δεκάδες άλλοι.
Όσο για το φετινό του πρόγραμμα έχει μαζέψει ότι πιο hot υπάρχει στο παγκόσμιο ανεξάρτητο σινεμά. Άσε που έκλεψε μέσα από τα χέρια του επίσημου φεστιβάλ το «Tetro», τελευταία ταινία του Κόπολα.


ACID: ζήτω η ανεξαρτησία!
Και επιστρέφουμε στο ACID, το νεότερο των παράλληλων προγραμμάτων, το οποίο δημιουργήθηκε το 1992 και τα αρχικά του σημαίνουν Ένωση για τη διανομή του ανεξάρτητου κινηματογράφου (L'Association du Cinéma Indépendant pour sa Diffusion). Έχει στενή σχέση με την εταιρεία των Γάλλων σκηνοθετών και το «Δεκαπενθήμερο»- εξάλλου μοιράζονται τα ίδια γραφεία και στο Παρίσι και στις Κάννες. Διευθύντριά του είναι μια ελληνογαλλίδα, η Φαμπιέν Ανκλό η οποία επιλέγει κάθε χρόνο πραγματικά υπερ-ανεξάρτητες ταινίες απ΄ όλο τον κόσμο.
Οι προβολές του ACID γίνονται σε ένα κινηματογράφο πάνω στην Κρουαζέτ και μαζεύουν αυτούς που ψάχνουν τα «δύσκολα κομμάτια», τις μικρές και παράξενες ταινίες. Σε αντίθεση με τα άλλα «παράλληλα» προγράμματα το ACID, συνεχίζει να υποστηρίζει τις ταινίες και μετά το φεστιβάλ, οργανώνοντας προβολές και βοηθώντας τις να βρουν διανομή τις αίθουσες.




cinema.gr

[Arkas]